Jesteś tutaj:Gospodarka Nadchodzą zmiany w kursowaniu autobusów MPK
poniedziałek, 20 czerwca 2016 19:33

Nadchodzą zmiany w kursowaniu autobusów MPK

 
Nadchodzą zmiany w kursowaniu autobusów MPK archiwum redakcji

Mieszkańców poruszających się komunikacją miejską czekają zmiany. Opracowano nowy system optymalizacji połączeń i regulacji ruchu, dzięki któremu autobusy oraz rozkład jazdy mają bardziej dostosować się do potrzeb gnieźnian.

W ubiegłym roku na terenie Gniezna prowadzony była analiza, mająca na celu uzyskać wyniki pozwalające na udoskonalenie kursów Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego. Optymalizacja, która kosztowała 60 tysięcy złotych, jeszcze w tym roku ma wejść w życie, a wraz z nią - nowe linie autobusowe, nowy rozkład jazdy oraz zmiany tras niektórych linii: - Ten program optymalizacji miał dostosować to, czego w MPK brakowało i to co często było podnoszone, że układ komunikacyjny ciągle maleje, a nie jest dostosowywany do potrzeb. Takie były wtedy decyzje polityczne w tym zakresie - tłumaczył powody zlecenia koncepcji optymalizacji prezydent Tomasz Budasz na posiedzeniu Komisji Gospodarki Miejskiej i Ochrony Środowiska. O pierwszych planach przebudowy sieci komunikacyjnej Gniezna, informowaliśmy już kilka miesięcy temu. Teraz te zmiany zaczynają wchodzić w życie, zgodnie z wytycznymi, jakie założył wykonawca optymalizacji Public Transport Consulting. Przedstawiciel tej firmy Marcin Gromadzki spotkał się z radnymi na posiedzeniu komisji, by poinformować o ogólnych założeniach zmian zarówno w kursowaniu autobusów, rozkładu jazdy oraz innych planowanych modyfikacji, m.in. w częstotliwości.

- W kontekście komunikacji publicznej Gniezno jest miastem o dość pechowej przeszłości, gdyż było miastem subregionalnym, a nie wojewódzkim i komunikację miejską w minionych czasach gospodarki centralnie sterowanej, przeznaczono do obsługi pojazdami II klasy pojemnościowej. W sytuacji, kiedy miasta wojewódzkie otrzymywały z rozdzielnika pojazdy pojemniejsze i większe, Gniezno miało 100% taboru z Autosanu. Były to pojazdy, które szybko się starzały, wzrastał koszt eksploatacji i podjęto wówczas decyzję o zastąpieniu ich minibusami Kapena, które ze względu na swoją ograniczoną pojemność pasażerską, resorową konstrukcję i inne przywary, spowodowały zmniejszenie się liczby pasażerów w miejskiej komunikacji. Proces ten nastąpił od połowy lat 90. bardzo intensywnie i dopiero od 2000 roku nastąpił proces zamiany tych pojazdów na pojazdy przypominające wyglądem i cechami funkcjonalnymi niestandardowymi autobusami 10-metrowymi - mówił Marcin Gromadzki. W ramach koncepcji przygotowanej dla MPK w Gnieźnie, przeprowadzono badania marketingowe w marcu 2015 roku, które pozwoliły ustalić na wstępie iż komunikacja w Gnieźnie powinna przede wszystkim zostać dopasowana do komunikacji kolejowej - to na tym przystanku koło dworca spotykają się wszystkie linie. Analizując podaż usług przewozowych i liczbę autobusów w określonych porach godzinowych roboczego tygodnia, soboty oraz niedzieli, wyszczególniono szczyty natężenia ruchu oraz jego spadki. W ciągu miesiąca z MPK korzysta około 450 tysięcy pasażerów z których najwięcej uzyskały linie 9 i 17, stanowiące 39,5% przewozów. Przygotowując optymalizację sieci komunikacyjnej, starano się zachować obecnie realizowaną liczę wozokilometrów, szukając ekonomicznych przesłanek do ewentualnej zmiany kursów, a także wprowadzenia pewnej częstotliwości, która powinna być zauważalna dla pasażerów.

Nowy system obsługi komunikacyjnej Gniezna, który wejdzie w życie od 2 lipca br., tworzyć ma 19 linii w miejsce dotychczasowych 16. Pełen rozkład jazdy na zmodernizowanej sieci połączeń poznamy już wkrótce. Ze wszystkich dotychczasowych priorytetowymi liniami wciąż będzie 9 i 17, ale pojawią się także nowe. Żadnych zmian nie przewidziano w trasach linii: 0, 5, 9, 10, 15, 16 i 17.

Zmodyfikowano trasy linii: 2, 3, 4, 7, 8, 11, 12 i 13:
 

  • 2 Zmieniony zostanie kurs na os. Konikowo, gdzie linia będzie kierować się w ul. Słowackiego i Reymonta.
    (wybrane kursy: KRUSZWICKA – Roosevelta – Wschodnia – Wierzbiczany) – WIERZBICZANY I – Wierzbiczany – Fabryczna – Roosevelta – Reymonta – Słowackiego – Roosevelta – Wyszyńskiego – Dąbrówki – Mieszka I /z powrotem: Łubieńskiego/ – Chrobrego – Lecha – Kościuszki /z powrotem: Dworcowa/ – św. Wawrzyńca – Słomianka (z powrotem: Cierpięgi) – Jeziorna – Łaskiego – Poznań-ska /wybrane kursy: Swarzędzka – Skiereszewo – Swarzędzka/ – POZNAŃSKA PĘTLA (wydłużenie do pętli Wierzbiczany I)
     
  • 3 Likwidacja kursów na os. Grunwaldzkie – zastąpi je częstszy kurs innych linii autobusowych. PUSTACHOWSKA PĘTLA – Pustachowska – Wrzesińska – Warszawska – Dworcowa /z powrotem: Kościuszki/ – Lecha – Chrobrego – Łubieńskiego /z powrotem: Mieszka I/ – Dąbrówki – Wyszyńskiego – Roosevelta – Słowackiego – Reymonta – Roosevelta – Wschodnia – Wierzbiczany – WIERZBICZANY III (wybrane kursy: WIERZBICZANY I)
     
  • 4 Zmiana pętli końcowej.
    OSINIEC – al. Piąta /z powrotem: Cechowa – al. Pierwsza/ – Leśna –– Wiosny Ludów /z powrotem: Armii Poznań/ – Wolności – Grunwaldzka – Armii Krajowej – 17 Dywizji Piechoty – Wesoła – Grunwaldzka /z powrotem: Grunwaldzka – Wolności/ – Cymsa – Wrzesińska – Warszawska – Dworcowa /z powrotem: Kościuszki/ – Lecha (wybrane kursy: Pocztowa) – Chrobrego – Łubieńskiego /z powrotem: Mieszka I/– Dąbrówki – Wyszyńskiego – Chudoby – Budowlanych – Roosevelta – REYMONTA I (z powrotem: BUDOWLANYCH I)
     
  • 7 GDAŃSKA PĘTLA – Gdańska (wybrane kursy: Pałucka) – Gdańska – Żwirki i Wigury – Sobieskiego – Kościuszki (z powrotem: Dworcowa) – św. Wawrzyńca – Słomianka (z powrotem: Cierpięgi) – Jeziorna – Łaskiego – Poznańska – POZNAŃSKA PĘTLA (wybrane kursy: Poznańska – Swarzędzka – SKIERESZEWO) (wszystkie kursy wykonywane z Gdańskiej – pętli)
     
  • 8 Stanie się linią całodzienną, która będzie funkcjonować we wszystkie dni powszednie, zapewniającą połączenie dla przystanków w rejonie Skiereszewa. W godzinach szczytu jeździć będzie co 40 minut, a poza nimi co 60 minut.
    (wybrane kursy: ARKUSZEWO II – Roosevelta) – BUDOWLANYCH I (z powrotem: REYMONTA I) – Budowlanych – Chudoby – Wyszyńskiego – Mieszka I /z powrotem: Łubieńskiego/ – Chrobrego – Lecha – Kościuszki /z powrotem: Dworcowa/ – św. Wawrzyńca – Słomianka /z powrotem: Cierpięgi/ – Jeziorna – Łaskiego – Poznańska – Kostrzewskiego – Orzeszkowej – Swarzędzka – POZNAŃ-SKA PĘTLA

Dodatkowe warianty m.in. dla uczniów dojeżdżających do I Liceum Ogólnokształcącego:

LEDNICKA I – Lednicka – Gdańska – Żwirki i Wigury – Wyszyńskiego – Mieszka I /z powrotem: Łubieńskiego/ – Chrobrego – Lecha – Kościuszki /z powrotem: Dworcowa/ – św. Wawrzyńca – Słomianka /z powrotem: Cierpięgi/ – Jeziorna – Łaskiego - Poznańska – Kostrzewskiego – Orzeszkowej – Swarzędzka – POZNAŃSKA PĘTLA

LEDNICKA I – Lednicka – Gdańska – Trasa Zjazdu Gnieźnieńskiego – Poznańska – KOSTRZEWSKIEGO

 

  • 11 PUSTACHOWSKA PĘTLA – Pustachowska – Wrzesińska – Warszawska – Dworcowa /z powrotem: Kościuszki/ – Lecha – Chrobrego – Łubieńskiego /z powrotem: Mieszka I/ – Dąbrówki – Wyszyńskiego – 3 Maja – Gdańska (wybrane kursy: Pałucka – Gdańska) – GDAŃSKA PĘTLA (wybrane kursy PYSZCZYN lub KRZYSZCZEWO), (likwidacja wariantu trasy przez ul. Wrzesińską – Nadleśnictwo)
     
  • 12 Zmiana trasy poprzez dodanie kursów przez ul. Biskupińską, gdzie pojawią się nowe przystanki, także w rejonie ogródków działkowych. Wydłużone zostaną kursy do Wełnicy, z którą linia nr 12 będzie łączyć także w soboty i niedziele.
    (wybrane kursy: WEŁNICA PĘTLA lub/i WEŁNICA I lub/i WEŁNICA III – Orcholska) – LEDNICKA I – Lednicka – Biskupińska – Gdańska – Żwirki i Wigury – Wyszyńskiego – Dąbrówki – Mieszka I /z powrotem: Łubieńskiego/ – Chrobrego – Lecha – Kościuszki (z powrotem: Dworcowa) – św. Wawrzyńca – Słomianka /z powrotem: Cierpięgi/ – Jeziorna – Łaskiego – Kłeckoska (wybrane kursy: Żerniki – Kłeckoska) – PIEKARY (wybrane kursy: OBORA)
     
  • 13 Kursować będzie wyłącznie w dni powszednie. Zmiana trasy poprzez dodanie kursów przez ul. Biskupińską, gdzie pojawią się nowe przystanki, także w rejonie ogródków działkowych. Wydłużone zostaną kursy do Wełnicy, ale jedynie w dni powszednie.
    JABŁONIOWA – Ludwiczaka – Gajowa – Dalkoska – Dworcowa /z powrotem: Kościuszki/ – Lecha – Chrobrego – Łubieńskiego /z powrotem: Mieszka I/ – Dąbrówki – Wyszyńskiego – 3 Maja – Gdańska – Biskupińska – Lednicka – LEDNICKA I (wybrane kursy: Orcholska – WEŁNICA III lub/i WEŁNICA I lub/i WEŁNICA PĘTLA),
    (wszystkie kursy z ul. Jabłoniowej)

Nowa linia 22 – funkcjonować będzie w soboty, niedzielę i święta przez większość dnia co 60 minut. Nowa linia zastąpi w tych dniach także linię 2, 8 i 13.
WIERZBICZANY I – Wierzbiczany – Fabryczna – Roosevelta – Reymonta – Słowackiego – Roosevelta – Wyszyńskiego – Dąbrówki – Mieszka I /z powrotem: Łubieńskiego/ – Chrobrego – Lecha – Kościuszki /z powrotem: Dworcowa/ – św. Wawrzyńca – Słomianka (z powrotem: Cierpięgi) – Jeziorna – Łaskiego – Poznańska – Swarzędzka – Orzeszkowej – Cienista – Piotrowskiego – Dalkoska – Gajowa – Ludwiczaka – JABŁONIOWA

Linia C zostaje przemianowana na linię nr 31

Linie nocne mają oferować pojedyncze kursy w godzinach nocnych tak, by ułatwić powrót mieszkańcom do domów w czasie, kiedy regularne linie zakończą już swoje kursy.

Linia 6N przemianowana zostanie na linię N1


Nowa linia nocna N2 – trasa:
PUSTACHOWSKA PĘTLA – Pustachowska – Półwiejska – Wiejska – Wrzesińska – Grunwaldzka – Armii Krajowej – 17 Dywizji Piechoty – Witkowska – Warszawska – Dworcowa /z powrotem: Kościuszki/ – Lecha – Chrobrego – Łubieńskiego /z powrotem: Mieszka I/ – Dąbrówki – Wyszyńskiego – Żwirki i Wigury – Gdańska – Lednicka – LEDNICKA I

W trakcie dyskusji radnych nad tematem optymalizacji systemu komunikacyjnego, pojawiły się także pytania o możliwość wprowadzenia całkowicie bezpłatnej komunikacji miejskiej: - W Lubinie po wprowadzeniu tego pomysłu, wystąpiły nieoczekiwane zjawiska. Otóż między godziną 17 a 20 liczba pasażerów wzrosła o całe 4 osoby, a w godzinach ścisłego szczytu porannego, na niektórych trasach nawet o 120% co spowodowało, że zamiast 26 wozów, pojawiła się potrzeba zaangażowania 40. Miasto położone w okręgu miedziowym dało sobie radę, natomiast w przypadku innych miast wyglądało to inaczej, bo z jednej strony mamy brak przychodów, a z drugiej ożywienie w wyjazdach szczytowych, które też trzeba sfinansować z budżetu - przekazał Marcin Gromadzki, odpowiadając na pytania radnych. Podobnie sceptycznie odniósł się także do kwestii klimatyzacji w autobusach, które w przypadku Gniezna, nie są za bardzo opłacalne z uwagi na częstotliwość zatrzymywania się na przystankach, w trakcie czego następuje wymiana powietrza we wnętrzu pojazdu.

Szczegóły schematycznego układu zmian w liniach autobusowych, można zobaczyć na stronie MPK Gniezno. Informacje o nowym rozkładzie autobusów poznamy już wkrótce.

 

29 komentarzy

  • Link do komentarza z innego świata poniedziałek, 11 lipca 2016 10:55 napisane przez z innego świata

    Jak to możliwe że w Gnieźnie nie może być klimatyzacji w autobusach bo drzwi są otwierane, za to w Rzeszowie budują przystanki które w zimie będą ogrzewały a latem chłodziły oczekujących na autobus
    http://wiadomosci.onet.pl/rzeszow/76-tys-zl-za-ogrzewajacy-i-chlodzacy-przystanek-w-rzeszowie/0dbx2m

  • Link do komentarza qwertz niedziela, 26 czerwca 2016 21:15 napisane przez qwertz

    Jestem ciekaw kto wymyślił, że linia numer 2 przestaje jeździć przez przystanek Roosevelta III. Z jakiego powodu MPK utrudnia osobom starszym z Tysiąclecia dojazd do targowiska przy Wawrzyńca?

  • Link do komentarza arrencjusz środa, 22 czerwca 2016 12:29 napisane przez arrencjusz

    Podsumowując
    Do tej pory w niedzielę z przystanku lednicka 1 miałem możliwość jechać do miasta autobusami linii 7, 12,13,17 ( "9" między godzinami 9.30 a 22.00 z tego przystanku nie kursuje). Teraz zostaną mi tylko 12 i 17. Myślę że to dobra zmiana

  • Link do komentarza gosia wtorek, 21 czerwca 2016 18:34 napisane przez gosia

    Autobusy MPK powinny mieć kursy rowniez w kierunku Łubowa,powrot przez Obore oraz do Zelazkowa i Strzyzewa.To nie wielka odleglosc a PKS- u coraz rzadziej.

  • Link do komentarza :-( wtorek, 21 czerwca 2016 13:17 napisane przez :-(

    klimy nie będzie ale podwyżki wody i śmieci zaraz przegłosują

  • Link do komentarza avalon wtorek, 21 czerwca 2016 12:51 napisane przez avalon

    Co do klimatyzacji - MPK praktycznie powstaje od zera, musi zostać odtworzone po latach zaniedbań i degradacji. Ich najnormalniej nie stać na zakup klimatyzowanych autobusów. Zresztą w moim mieście klimatyzowanych pojazdów jest może kilkadziesiąt z kilkuset używanych i nie wszystkie nowe mają klimę.

  • Link do komentarza App wtorek, 21 czerwca 2016 12:07 napisane przez App

    Trochę nie tak jest. Ludzie mieszkający na Konikowie (Reymonta, Słowackiego, Cieszkowskiego i dalej) aż po Arkuszewo nie mają połączeń bezpośrednich z Winiarami, za to dwa z Poznańską. Nie wiem czy to właściwa optymalizacja... Reszta nie jest chyba tragiczna, chociaż skracanie tras, bo są wakacje, to gruba pezesada, w końcu reszta "nieszkolna" część miasta pracuje!

  • Link do komentarza MK wtorek, 21 czerwca 2016 11:45 napisane przez MK

    Do wyobraźni gnieźnian ! W Poznaniu oprócz klimatyzacji mają np. rozkład jazdy w telefonie komórkowym. Od dawna funkcjonują programy takie jak Ginger czy itiner. Teraz mają też nowe rozwiązanie: możliwość wczytania wszystkich rozkładów jazdy dla danego przystanku wraz z aktualnymi komunikatami o zmianach poprzez QRkody! Poza tym dzięki ITS, czyli inteligentnemu systemowi zarządzania ruchem na przystankach tramwajowych i autobusowych pojawiły się elektroniczne tablice, które wyświetlają aktualny rozkład jazdy. No i mają Poznańską Elektroniczną Kartę Aglomeracyjną !

  • Link do komentarza avalon wtorek, 21 czerwca 2016 11:04 napisane przez avalon

    Tu są schematy połączeń:

    http://www.mpk.gniezno.pl/aktualnosc/47-zmiany-w-rozkladach-jazdy

    A rozkładów jazdy nikt jeszcze nie widział więc nie zrzędźcie jak stare baby.

  • Link do komentarza avalon wtorek, 21 czerwca 2016 11:00 napisane przez avalon

    Nie jest prawdą, że w Gnieźnie były małe autosany bo nie było miastem wojewódzkim. Inowrocław też nie był a jeździły tam tylko Jelcze PR110. Nie mówiąc już o Głogowie, Stargardzie czy Świdnicy gdzie były i są także przegubowce. Po prostu Gniezno nie miało i nadal nie ma prawdziwej zajezdni autobusowej tylko dawny plac dla furmanek i stajnie dla koni...

  • Link do komentarza avalon wtorek, 21 czerwca 2016 10:53 napisane przez avalon

    Do "?". Jak pan Budasz był prezesem MPK to prezydentem miasta był ktoś, kto nie interesował się zupełnie KM. MPK jest firmą należącą do gminy czyli pieniądze pochodzą z budżetu. Mimo wszystko pojawiły się w tym czasie pierwsze normalnej wielkości autobusy 12 metrowe co raczej odczuł każdy, kto jeździł w tłoku małym busem. Obecnie 12 metrowe pojazdy to prawie połowa używanego taboru.

    Dlaczego nie ma oczekiwanej częstotliwości kursowania czy wszystkich oczekiwanych połączeń?
    MPK w 1991 roku posiadało 72 autobusy, obecnie ma ich 38 sztuk.
    MPK posiada maleńka zajezdnie nie przystosowaną do takiej ilości autobusów więc do końca lat 90 XX wieku posiadali dodatkowy plac postojowy (Grunwaldzka, 17 Dywizji Piechoty, Słoneczna, d.Koszary) gdzie parkowały autobusy. Miasto jednak zrezygnowało z użytkowania dodatkowej powierzchni więc MPK musiało znacznie ograniczyć ilość taboru co jest jak widać odczuwalne do dziś. Tak naprawdę MPK obsługuje w takich warunkach kilka podstawowych linii, na pozostałe linie przenoszone są pojazdy z głównych linii, tylko do obsługi pojedynczych kursów. MPK brakuje autobusów do zapewnienia optymalnej sieci połączeń i częstotliwości.

    Obecnie MPK planuje przebudować zajezdnię i zoptymalizować tą niewielką powierzchnię. Mogliby jeszcze włączyć do zajezdni teren baraku na Wesołej - to tylko kilka małych mieszkań i teren jest chyba nadal własnością miasta. Zyskaliby miejsce dla dodatkowych 10-15 pojazdów. 10 dodatkowych autobusów pozwoliłoby zwiększyć znacznie częstotliwość na kilku liniach lub utworzyć nowe połączenia.

  • Link do komentarza wyborcy wtorek, 21 czerwca 2016 10:49 napisane przez wyborcy

    Z niecierpliwością czekamy na nadchodzące zmiany w roku 2018

  • Link do komentarza mjj wtorek, 21 czerwca 2016 10:20 napisane przez mjj

    To nie radni są nie wymagający, to gnieźnieński elektorat jest taki, jak widać od wielu, wielu lat. Bo to on stymuluje poprzez swój akt wyborczy tę władzę. Niestety, od lat nieudaną. Może sympatyczną, ale w towarzystwie a nie do zarządzania tak istotnym ośrodkiem miejskim i ważnym historycznie. Tak prawdę mówiąc, gdyby nie pewien gnieźnieński hotelarz i paru innych właścicieli kamienic w centrum miasta, to Gniezno byłoby klasycznym zaściankiem. Ani ten Prezydent i radni, ale także poprzednich kadencji nie kładą nacisku na to, co najważniejsze dla przyszłości miasta. Byle tu i teraz i na 4 lata i kolejna kadencja władzy. Tworzy się jakieś egzotyczne koła "doradców" , którzy są "specjalistami" w wielu organizacjach, a tak naprawdę nikt z nich nie potrafi wskazać błędów, ale też kierunków którymi powinno zmierzać miasto, by stać się tą atrakcyjną turystyczną perełką w tej części Polski. Pytam jeszcze raz prezydenta, dlaczego na serio nie podchodzi do tak ważnych spraw i nie opiera się na fachowcach z prawdziwego zdarzenia? A powoływanie radnych do prac w jakiejś komisji mającej na celu opracowanie planów dla miasta (obojętnie w jakiej dziedzinie) uważam za niepoważne i jest lekceważeniem ze społeczeństwa.

  • Link do komentarza zosia wtorek, 21 czerwca 2016 10:17 napisane przez zosia

    @rak - za 3 miliony zł można zrobić nie tylko park ale można też zrobić park, naprawić ulice i dołożyć do autobusów

  • Link do komentarza wert wtorek, 21 czerwca 2016 09:44 napisane przez wert

    avalon a zgadnij kto w tym 20-leciu przez 8 ostatnich lat był prezesem MPK kiedy jak napisałeś "Gniezno przez ostatnie 20-pare lat traciło komunikację miejską"

  • Link do komentarza robin hut wtorek, 21 czerwca 2016 09:37 napisane przez robin hut

    Może się mylę ale mam takie dziwne wrażenie że w porównaniu do zmian zachodzących w innych miastach, chyba mamy radnych zbyt mało wymagających ?

  • Link do komentarza dobre sobie wtorek, 21 czerwca 2016 09:24 napisane przez dobre sobie

    nikt nie wytłumaczył temu panu że tak jest wszędzie na świecie , że jest klimatyzacja w samochodach , autobusach , sklepach , restauracjach , że tam się drzwi otwierają jak wchodzą i wychodzą ludzie i tam też jest wymiana powietrza

  • Link do komentarza bareizm wtorek, 21 czerwca 2016 08:58 napisane przez bareizm

    skąd tego gościa wzięliście ? nawet w pobliskim Poznaniu gdzie powietrze jest zazwyczaj o podobnej temperaturze jak u nas i tak samo komunikacja zatrzymuje się na przystankach i otwierane są drzwi to mają te nowinki techniczne i klimatyzację dla pasażerów
    http://www.gloswielkopolski.pl/artykul/9267545,mpk-poznan-klimatyzowane-tramwaje-i-ladowarki-do-telefonow,id,t.html

  • Link do komentarza halina wtorek, 21 czerwca 2016 08:49 napisane przez halina

    i nadal brak połączenia Osiedla Grunwaldzkiego ze Skiereszewem

  • Link do komentarza ? wtorek, 21 czerwca 2016 08:39 napisane przez ?

    avalon to co ten p. Budasz robił przez te wszystkie lata jak prezesował MPK ?

startpoprz.12nast.koniec

Skomentuj

W związku z dbałością o poziom komentarzy, prowadzona jest ich moderacja. Wpisy wulgarne, obsceniczne czy obrażające innych komentatorów i naruszające podstawowe zasady netykiety (np. pisane CAPS LOCKIEM), nie będą publikowane. Zapraszamy do kulturalnej dyskusji. Ponadto prosimy nie umieszczać wklejonych obszernych tekstów, pochodzących z innych stron, do których to treści komentujący nie posiadają praw autorskich. Ponadto nie są dopuszczane komentarze zawierające linki do serwisów, prowadzonych przez wydawców innych lokalnych portali.

Ostatnio dodane