"Offertorium de Sancta Maria" Piotra Niestrawskiego to utwór, który po blisko dwustu latach od powstanie ujrzał światło dzienne. Stało się tak za sprawą prac konserwatorskich, które wykonała Marzena Szczerkowska. ”Utwór ten, żeby mógł zostać opracowany musiał być najpierw poddany konserwacji. Oryginał zachowany jest na papierze kiepskiej jakości. Jego struktura była już bardzo krucha, więc najpierw trzeba było go uratować”- mówi ksiądz Michał Sołomieniuk, dyrektor Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie.
Praca nad takimi dokumentem nie należy do najłatwiejszych, jest nieraz żmudna i skomplikowana. ”Najważniejszym jest, aby najpierw taki obiekt zakonserwować, to znaczy powstrzymać proces zniszczenia. Należy pozbyć się wszelkiego zakażenia, a potem strukturalnie wzmocnić papier”- tłumaczy Marzena Szczerkowska.
Zapis nutowy został nie tylko odrestaurowany i wystawiony na widok publiczny, ale ostatecznie został też odegrany. Jego pierwsza prezentacja miała miejsce podczas Festiwalu Musica Sacromontana, odbywającego się w klasztorze filipinów na Świętej Górze koło Gostynia. Ostatecznie trafił on na siódmą płytę wydaną przez ten festiwal, a ta została nominowana do Fryderyków – album roku w kategorii muzyka dawna i barokowa. ”Bardzo się cieszymy, że ta płyta, na której są dwa utwory przechowywane w Gnieźnie została nominowana do tej nagrody muzycznej. Jest to również pośrednio wyróżnienie dla naszych gnieźnieńskich zbiorów”- nie ukrywa entuzjazmu ks. Sołomieniuk.
„Offertorium” jest dobrym przykładem tego, jak ważne są dziedzictwa przeszłości. W zbiorach Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie są jeszcze setki nieodkrytych (nieodrestaurowanych) dokumentów i ksiąg. Powód jest dość prozaiczny – na konserwacje nie ma po prostu pieniędzy. Koszty takich renowacji są bardzo wysokie i przekraczają możliwości finansowe Archiwum. Może znajdzie się jakiś Mecenas słowa, który będzie w stanie uchronić te skarby przed zagładą?