To prawdopodobnie jedyne takie wydarzenie w naszym kraju w całości skupiające swą narrację i budujące program wokół życia przeszłego i teraźniejszego lokalnej społeczności. Niezmienne motto festiwalu „Fyrtel w stanach skupienia kultury” jest ponadto zachętą dla lokalnych artystów i animatorów do realizacji przedsięwzięć artystycznych z dziedziny filmu, literatury, muzyki, teatru oraz sztuk wizualnych inspirowanych „jedynym takim Miastem na świecie”.
Festiwal rozpocznie spektakl „Msza za miasto Arras” w wykonaniu Tomasza Kujawskiego. „Msza za miasto Arras” to przypowieść w konwencji powieści historycznej, w której autor odsłania społeczne mechanizmy kształtowania się przemocy i zbrodni. Utwór ukazuje w jaki sposób, posługując się kłamstwem, żerując na człowieczych lękach oraz narodowych i społecznych antagonizmach, manipuluje się tłumem. Tekst podejmuje próbę odpowiedzi na pytania o to, czym jest prawdziwa wolność, autentyczna wiara i odwaga życia w zgodzie z samym sobą. Monodram Tomasza Kujawskiego jest scenicznym opracowaniem tego ważnego, i boleśnie aktualnego dzieła Andrzeja Szczypiorskiego (13 października, g. 19.00, Stary Ratusz, ul. Chrobrego 41).
Drugiego dnia festiwal zaprosi na tradycyjny spacer po Gnieźnie z cyklu „Girami po Fyrtlu”, a przewodnikiem będzie ceniony i znany regionalista, animator kultury i muzealnik – Jarosław Mikołajczyk (zbiórka: 14 października, g. 17.30, Stary Ratusz, ul. Chrobrego 41). Dzień zamknie premiera filmu Pawła Bartkowiaka pt. „Pomnik” opowiadającego historię jednej z najbardziej rozpoznawalnych wizytówek naszego miasta, pomnika Mieszka I i jego syna, Bolesława Chrobrego, autorstwa poznańskiego artysty rzeźbiarza, grafika i malarza Józefa Kopczyńskiego (14 października, g. 19.00, Stary Ratusz, ul. Chrobrego 41).
Tradycyjnym finałem festiwalu będzie sobotni „Wieczór na Fyrtlu” w Teatrze im. Aleksandra Fredry. W programie wydarzenia m.in. ogłoszenie tegorocznego laureata „Królika” - Nagrody Kulturalnej Miasta Gniezna oraz podsumowanie kilku autorskich projektów edukacyjno-artystycznych realizowanych w ramach tegorocznego „Fyrtla”: „Mrocznego Gniezna” Rafała Wichniewicza, ‘Społecznej historii Gniezna – zielonych płuc Miasta” Kamili Kasprzak-Bartkowiak oraz Pawła Bartkowiaka, warsztatów gwarowych dla dzieci „A na Fyrtlu powiedzieli”, „Notatnika miejskiego – ulicy Tumskiej” Jarosława Mikołajczyka i Pawła Bąkowskiego. Nie zabraknie także muzycznych i filmowych niespodzianek, a publiczność będzie mogła posmakować kuchni wielkopolskiej w wykonaniu uczniów Cechowej Szkoły Rzemieślniczej w Gnieźnie. Na „Wieczór na Fyrtlu” obowiązują bezpłatne zaproszenia do odbioru w placówkach Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna (15 października, g. 18.00, Teatr im. Aleksandra Fredry, ul. Mickiewicza 9).
Festiwal zakończy bezprecedensowe wydarzenie – wernisaż wystaw dyptyku:
- „Jerzy Sieczkowski – Mistrz” - 16 października, godzina 16:30 Stary Ratusz ul. Chrobrego 41
- „Jerzy Sieczkowski – Moi Kursanci. Marek Lapis, Piotr Robakowski, Przemysław Strzyżewski” - 16 października, godzina 18:00 w CK eSTeDe ul. Roosevelta 42
Obie wystawy są efektem współpracy Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna z Miejskim Ośrodkiem Kultury im. Klemensa Waberskiego oraz Centrum Kultury „Scena To Dziwna” w ramach projektu „Rozczytana Koalicja” dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach realizacji Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 na lata 2021-2025 (program Narodowego Centrum Kultury „Blisko”). Kuratorem obu wystaw jest Marek Lapis, ceniony w Polsce i na świecie fotograf, laureat wielu nagród i uczestników wystaw fotograficznych.
VIII Festiwal Fyrtel organizują: Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna oraz Miasto Gniezna. Partnerami wydarzenia są: Miejski Ośrodek Kultury, Gnieźnieński Uniwersytet Trzeciego Wieku, Centrum Kultury „Scena To Dziwna”, Klub Krytyki Politycznej w Gnieźnie, Cechowa Szkoła Rzemieślnicza, Muzeum Początków Państwa Polskiego oraz Teatr im. Aleksandra Fredry W Gnieźnie.
Festiwal dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: “Kultura – Interwencje 2022”.
