Sołectwo Łagiewniki Kościelne jest jednym z 11 sołectw gminy Kiszkowo, które od marca 2011 r. uczestniczą w Programie Wielkopolska Odnowa Wsi. Wniosek jest pierwszym złożonym przez Gminę Kiszkowo w konkursach organizowanych w ramach WOW przez Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego.
W samym centrum wsi znajduje się dość spory staw. Na pierwszy rzut oka jest to jeszcze jeden z wielu, częściowo zarośniętych zbiorników, jakie można spotkać w wielu miejscowościach. Jednak przyjezdni, którzy na dłużej zatrzymają na nim wzrok wpadają w prawdziwe osłupienie. Jeśli się bowiem uważniej przyjrzeć, można dostrzec coś naprawdę niesamowitego – w środku stawu jest wyniesiona wyspa, gęsto pokryta drzewami i krzewami bzu lilaka, a na niej tajemnicze, szerokie wejście do groty.
Staw potocznie zwany przez mieszkańców „Kipą” i stanowi część dawnego zespołu dworsko-parkowego, który w okresie powojennym został przedzielony drogą asfaltową. Pierwsze wzmianki o budynku dworu pochodzą z 28 stycznia 1836 r. Z tego samego czasu pochodzi zapewne park ze stawami, gdyż rosnące w nim drzewa mają imponujące rozmiary, a 5 z nich jest pomnikami przyrody. Staw z wyspą według ustnych podań mieszkańców wsi służył do pozyskiwania lodu, a grota do jego składowania. Lód był używany do przechowywania żywności przez właścicieli miejscowego dworu.
W późniejszych latach staw i wyspa zmieniły swą funkcję stając się dla następnych kilku pokoleń miejscem zabaw i rekreacji. Dorośli dbali o jego zarybienie i oddawali się połowom, dzieciom i młodzieży służył jako lokalne kąpielisko oraz miejsce obserwacji ptactwa wodnego, pełnił również rolę zbiornika przeciwpożarowego oraz wodopoju. Gniazdują tu krzyżówki i łyski, a w przeszłości nawet łabędzie. Wiosną i na początku lata jest to miejsce nocnych żabich koncertów. Zupełnie inną rolę „Kipa” pełniła zimą. Stawała się wówczas sporym lodowiskiem, ślizgawką oraz miejscem rozgrywania zaciętych meczów hokeja z użyciem kijów własnej produkcji oraz krążka, którym często były puszki po konserwach czy inne podobne przedmioty. Jednak najpowszechniejszą zimową zabawą, było tzw. „zdobywanie Kipy”. Była to walka o flagę umieszczaną na szczycie groty znajdującej się na wyspie. Flaga była chroniona przez jedną z drużyn, a druga próbowała ją przejąć.
Niestety z biegiem lat to miejsce straciło swoje rekreacyjne i przyrodnicze funkcje. W wyniku eutrofizacji i zamulania lustro wody systematycznie się zmniejsza, a niekorzystne warunki metrologiczne ostatnich lat jeszcze bardziej przyspieszyły ten proces. Nie podjęcie działań spowoduje że w przyszłości odtworzenie stanu sprzed kilkudziesięciu lat pochłonie jeszcze większe środki.
Pierwszy etap prac, polegał na wypompowaniu wody ze stawu przez Ochotniczą Straż Pożarną z Rybna Wielkiego. Do kolejnych etapów włączą się mieszkańcy wsi: przetransportowany będzie urobek oraz kamienie, wyłożona zostanie ręcznie skarpa oraz teren wokół stawu, wysiana trawa.
Realizacja niniejszego projektu będzie miała charakter wieloaspektowy. Wykonanie rewitalizacji stawu oraz terenu wokół niego poprawi znacząco estetykę całej miejscowości. Miejsce to znajduje się w centralnej części wsi przy zabytkowym dworze i parku, a także przy świetlicy wiejskiej. Po drugie - utrzymanie stawu wraz z wyspą i grotą lodową będzie zachowaniem naszego lokalnego dziedzictwa historycznego. I po trzecie - odtworzenie stawu będzie też miało pozytywny wpływ przyrodniczy dla ptaków, płazów i ryb.
Staw, wyspa i najbliższe otoczenie to wyjątkowe połączenie walorów historycznych i przyrodniczych z rekreacją. Podczas spacerów utworzoną ścieżką wokół stawu opowiemy najmłodszym o naszej lokalnej historii, a zwłaszcza o historii samej „Kipy”. Zwrócimy także uwagę na otaczającą przyrodę, będziemy obserwować żyjące tam ptaki, płazy i ryby.
Atutem naszego projektu jest fakt, że sporą część zadań zamierzamy wykonać w ramach wolontariatu. Profesjonalistom chcemy powierzyć tylko specjalistyczne roboty związane z pogłębieniem stawu. Mamy aktywną społeczność, która oprócz chęci dysponuje sprzętem, który zamierzamy wykorzystać. Planujemy społecznie wywieźć wybrany muł, usypać i wyrównać ścieżkę wokół stawu. Kamienie i piasek potrzebne do umocnienia brzegów dostarczymy również sami, ponieważ wielu z nas to rolnicy i niektórzy z nas mają ich nadmiar. Sami umocnimy skarpy poprzez ułożenie kamieni, wyrównamy teren i posiejemy trawę.
Najważniejsze jednak, że mamy również pomysł, co robić dalej, w kolejnych latach. W następnych etapach chcemy odbudować grotę na wyspie i utworzyć w niej miejsce spotkań i czasowych wystaw eksponatów miejscowej „Izby Pamięci i Tradycji Ziemi Kiszkowskiej”. Wspomniana Izba, mieszcząca się przy Szkole Podstawowej im. Wincentego Witosa w naszej wsi, to mini muzeum, w którym zgromadzone są liczne przedmioty codziennego użytku i maszyny rolnicze użytkowane przez dawnych mieszkańców naszej wsi i gminy. Wokół stawu chcemy zgromadzić stare maszyny rolnicze oraz inny sprzęt, który nie mieści się na terenie Izby i stworzyć ścieżkę dydaktyczną poświęconą naszej historii, tradycji i kulturze oraz zaprosić wszystkich do odbycia „żywej lekcji historii”.
Ścieżki dydaktyczne będą służyły również dzieciom z naszej szkoły do odbycia ciekawych lekcji przyrody i historii. Zagospodarowany teren wokół stawu będzie również miejscem odpoczynku na szlaku rowerowym przebiegającym przez naszą wieś. W przyszłości planujemy zbudować most prowadzący na wyspę, zamontować oświetlenie i ławki na ścieżce i moście. Podsumowując: razem zamierzamy „zdobyć Kipę” i cieszyć się nią cały rok przez kolejne kilkadziesiąt lat.
2016-09-04
CZYN SPOŁECZNY:
Umacnianie brzegów wyspy, poprzez wykładanie geowłókniny i ręczne układanie kamieni.
W spontanicznie zorganizowanej akcji udział wzięli: Występscy: Radosław, Bartłomiej, Maciej, Budner: Andrzej, Bartosz, Krzysztof, Wysoccy: Tadeusz, Hubert, Bąkowscy: Marek, Szymon, Radzińscy Jan, Stanisław, Marianna, Gibas Krzysztof, Grenda Jakub, Woźnicki Zbigniew, Szprywa Andrzej, Zieliński Remigiusz, Śmigiel Patryk, Kukurenda Adam, Banaszak Grzegorz.
