Posiedzenie Zespołu Parlamentarnego ds. Ochrony Pojezierzy Wielkopolskich odbyło się w Mogilnie, korzystając z zaproszenia miejscowego starosty Bartosza Nowackiego, burmistrza Leszka Duszyńskiego oraz prezesa Stowarzyszenia Eko-Przyjezierze Józefa Drzazgowskiego. W debacie wzięło udział ponad 50-ciu przedstawicieli parlamentu, samorządów, ekspertów, przedstawiciele spółki Wody Polskie, a także zarządu Zespołu Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin (ZEPAK) i Agencji Rozwoju Regionalnego w Koninie.
W trakcie spotkania podsumowano dotychczasowe prace planistyczne ekspertów, omówiono dalszy plan odchodzenia od eksploatacji węgla brunatnego we Wschodniej Wielkopolsce oraz naprawy szkód środowiskowych. Istotne, że został on przyjęty przez zespół ZEPAK i będzie realizowany we współpracy z Dyrekcją Wód Polskich w Poznaniu. Założenia projektu to:
- Stabilizacja poziomu wody w jeziorach regionu poprzez odbudowę jazów
- Odbudowa i budowa jazów na rzekach w regionie
- Budowa progów stabilizujących, które spowolnią odpływ wód w rejonie mokradeł
- Prace utrzymaniowo-renaturyzacyjne, polegające na odtworzeniu sieci hydrograficznej w obszarze oddziaływania odkrywek węgla brunatnego
- Szybsze wypełnienie wyrobisk pokopalnianych
- Budowa rurociągów i kanałów przerzutowych wraz z systemem przepompowni
- Budowa farm fotowoltaicznych, służących zasilaniu pompowni i produkcji zielonej energii o wydajności 50 MW / rok
- Stworzenie łowisk specjalnych w powstałych zbiornikach
- Stworzenie założeń pod infrastrukturę rekreacyjną
Podczas spotkania posłanka Paulina Hennig-Kloska, która jest przewodniczącą zespołu, zwróciła uwagę na główne założenia projektu. Dotyczyły one stabilizacji poziomu wody w jeziorach Powidzkiego Parku Krajobrazowego, odbudowy infrastruktury technicznej, budowy progów stabilizujących zwiększających retencję, przyspieszenia wypełniania wyrobisk pokopalnianych, budowy rurociągów i kanałów przerzutowych oraz rozbudowy infrastruktury rekreacyjnej.
- Z całego przyjętego harmonogramu podkreślić należy, że już w przyszłym roku zakończy się wypełnianie wyrobiska odkrywki Kazimierz Północ, które w największym stopniu oddziałuje na jeziora Powidzkiego Parku Krajobrazowego, zwłaszcza Jezioro Powidzkie. Przyspieszenie rekultywacji tego zbiornika, było pierwszym zadaniem, które postawił przed sobą zespół. Dziś wiemy, że poczynione kroki dały wymierne efekty, które niebawem zakończą oddziaływanie tego zbiornika na otoczenie. Przed naszymi działaniami średni miesięczny wznios zwierciadła wody w zbiorniku wynosił 0,20 m, dziś to 0,91 m, to głównie woda przerzucona z bardziej odległych terenów. Gdybyśmy nie zatrzymali jej w naszym regionie, w to miejsce spłynęłaby woda z jezior. To naprawdę ważny odcinek drogi, którą musieliśmy przejść by ratować nasze przepiękne jeziora - mówiła Paulina Hennig-Kloska.
W 2023 roku ZEPAK zakończy eksploatację węgla brunatnego z odkrywki Jóźwin IIB - ostatniej w naszej części regionu i będzie to również ostatni zbiornik pozostający do wypełnienia w sąsiedztwie Powidzkiego Parku Krajobrazowego. Wszystkie wymienione powyżej miejsca działalności kopalni, znajdują się od 15 do 20 km od Jeziora Powidzkiego. Na pełne efekty zakończenia prac związanych z eksploatacją wyrobisk i ich wypełnieniu wodą, a także weryfikację osiągniętego rezultatu, przyjdzie jeszcze poczekać.
