Od kilku lat "Wspólnota" publikuje raporty, dotyczące różnych aspektów funkcjonowania samorządu lokalnego na szczeblu gminnym, miejskim oraz powiatowym. Każdy z nich pozwala na ocenę działalności oraz efektywności podejmowanych kroków - zestawienie tworzone jest na podstawie średnich, które mają służyć jako "stabilizator" wyniku. Niemniej, w przypadku inwestycji rezultaty te są najmniej stabilne, co widać także w przypadku danych dla naszego regionu. Wszystko bowiem zależy od zakresu i rozmiaru inwestycji, jakie zostały podjęte w danym czasie przez konkretną jednostkę.
- Trudno o jednoznaczne określenie, jak bardzo udany dla inwestycji samorządowych był rok 2019. Nie udało się pobić rekordu z 2018 roku – łączna wielkość inwestycji była nieco mniejsza (rys. 1). Ale nie było to też załamanie, jak w latach 2016–2017. Patrząc przez pryzmat rekordów i używając sportowej metaforyki, można powiedzieć, że był to rok medalowy, ale tylko na miarę brązu. Łączna wielkość inwestycji była bowiem nieco (ale tylko troszeczkę) niższa niż w 2018 i 2016 r. - informują autorzy raportu.
Pod uwagę brana jest całość wydatków majątkowych poniesionych przez samorządy w ciągu ostatnich trzech lat (w tym przypadku 2017–2019). W ten sposób autorzy rankingu chcą uniknąć dużych, chwilowych wahań wskaźnika będącego podstawą rankingu. Wydatki inwestycyjne, zwłaszcza z mniejszych jednostkach, cechują się znaczną cyklicznością. W poszczególnych latach mogą być bardzo wysokie, co wiąże się z realizacją ważnej inwestycji, by potem okresowo spadać do znacznie niższego poziomu. Poza wydatkami zapisanymi w budżecie autorzy rankingu uwzględniają także wydatki ponoszone ze środków własnych przez spółki komunalne.
W rankingu powiatowym nasz region odnotował spadek. Średnie wydatki inwestycyjne na osobę w latach 2017-2019 wyniosły w powiecie gnieźnieńskim 199 złotych, co pozwoliło na zajęcie 133 miejsca w rankingu. W ocenie za lata 2016-2018 było to 88 miejsce, a za lata 2015-2017 było to 244 miejsce. Nie może się to równać z powiatem wrzesińskim, który w tegorocznym rankingu zajął wysokie, 5 miejsce z wynikiem niemal 459 zł średnich wydatków inwestycyjnych na osobę. Nie bez znaczenia jest tu fakt, że wpływ na to miało powstanie fabryki samochodów, a wraz z nią wielu innych firm kooperacyjnych. Wzrost jest tym bardziej zauważalny, że w raporcie za lata 2015-2017 powiat wrzesiński zajmował 298 miejsce. Niemniej, sytuacja naszego regionu i tak wydaje się lepsza w porównaniu do powiatu wągrowieckiego, który zajął w tym roku 251 miejsce czy mogileńskiego plasującego się na 217 miejscu. Poprawę sytuacji notuje także sąsiedni powiat słupecki, który co roku wspina się w rankingu z 306 miejsca w raporcie sprzed dwóch lat na 130 miejsce w roku bieżącym.
W rankingu miast powiatowych Gniezno uplasowało się na 94 miejscu z wynikiem ponad 785 złotych średnich wydatków inwestycyjnych na osobę. Rok temu w rankingu było to 70 miejsce, a dwa lata temu - 107. Trudno jednak zestawiać Gniezno z innymi ośrodkami tej wielkości w naszym regionie z uwagi na fakt, że część z nich funkcjonuje jako miasta na prawach powiatu (np. Konin, Leszno czy Piła), a więc ich działalność inwestycyjna jest nieco inna. Niemniej, w tym zestawieniu miasta powiatowe takie jak Września, Inowrocław czy Ostrów Wielkopolski wyprzedzają Gniezno w zestawieniu, ale też daleko za Grodem Lecha znajduje się Wągrowiec czy Śrem.
Ciekawie za to prezentuje się zestawienie gmin powiatu gnieźnieńskiego. Najwyżej ze wszystkich uplasowała się Gmina Kłecko, która jednocześnie zajęła pierwsze miejsce wśród wielkopolskich gmin. Jak informuje ten samorząd, inwestycje w latach 2017 - 2019 kształtowały się na poziomie 42 mln złotych, co proporcjonalnie stanowi sporą część wydatków tego samorządu. Na drugim biegunie znajdują się gmina Mieleszyn i Niechanowo, które z racji swojego charakteru nie posiadają zbyt dużych inwestycji, a działania w tym zakresie ograniczają się do tych niezbędnych. Swoją pozycję utrzymuje gmina Czerniejewo (m.in. budowa hali widowiskowo-sportowej), a spadek odnotowała gmina Gniezno, której czasowy wzrost był spowodowany przede wszystkim inwestycją realizowaną w Zdziechowie.
Ranking gmin wiejskich dla powiatu gnieźnieńskiego prezentuje się następująco:
- 18 - Gmina Kłecko - 1877,84 zł na osobę (2016-2018 - 10 miejsce, 2015-2017 - 55 miejsce)
- 56 - Gmina Łubowo - 1791,58 zł na osobę (2016-2018 - 42 miejsce, 2015-2017 - 440 miejsce)
- 203 - Gmina Czerniejewo - 969,77 zł na osobę (2016-2018 - 206 miejsce, 2015-2017 - 265 miejsce)
- 249 - Gmina Gniezno - 1260,59 zł na osobę (2016-2018 - 161 miejsce, 2015-2017 - 132 miejsce)
- 364 - Gmina Kiszkowo - 1109,98 zł na osobę (2016-2018 - 420 miejsce, 2015-2017 - 259 miejsce)
- 510 - Gmina Witkowo - 433,89 zł na osobę (2016-2018 - 497 miejsce, 2015-2017 - 421 miejsce)
- 966 - Gmina Niechanowo - 681,43 zł na osobę (2016-2018 - 1040 miejsce, 2015-2017 - 1428 miejsce)
- 1340 - Gmina Mieleszyn - 437,75 zł na osobę (2016-2018 - 1285 miejsce, 2015-2017 - 1471 miejsce)
W osobnym zestawieniu "innych miast" ulokowane zostało Trzemeszno, które zajęło 314 miejsce z wynikiem 760,09 zł na osobę (2016-2018 - 196 miejsce, 2015-2017 - 209 miejsce).