Najem okazjonalny Wynajem mieszkania często wiąże się z niepożądanym ryzykiem. Zdarza się, iż najemca nie płaci czynszu, czy też po zakończeniu umowy odmawia opuszczenia lokalu.
Zgodnie z polskim prawem nie ma możliwości wyrzucić go z mieszkania, jeśli nie ma on innego miejsca, do którego mógłby się wprowadzić. Eksmisja nieuczciwego najemcy może okazać się zatem bardzo trudna.
Możliwość skorzystania z umowy najmu okazjonalnego przysługuje właścicielowi będącemu osobą fizyczną, który nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie wynajmowania lokali. Ponadto, zawrzeć ją można w przypadku wynajmowania lokalu mieszkalnego przeznaczonego wyłącznie na cele mieszkaniowe, na maksymalny okres 10 lat.
Zawarcie umowy najmu okazjonalnego jest nieco bardziej złożone niż zwykłej umowy najmu. Z drugiej jednak strony, łagodzi wymogi ustawy o ochronie praw lokatorów, umożliwiając właścicielowi mieszkania szybką egzekucję komorniczą z majątku nieuczciwego najemcy, a także prostsze usunięcie go z lokalu.
Umowa najmu okazjonalnego musi zostać zawarta w obecności notariusza. Wymaga bowiem oświadczenia najemcy sporządzonego w formie aktu notarialnego. W akcie tym dobrowolnie poddaje się on egzekucji i zobowiązuje do opróżnienia mieszkania we wskazanym terminie. W tym samym dokumencie musi także wskazać inne mieszkanie, w którym będzie mógł zamieszkać, gdy zostanie wykonana egzekucja opuszczenia wynajmowanego lokalu. Co ważne, do umowy musi zostać także dołączone oświadczenie osoby trzeciej – właściciela wskazanego wyżej mieszkania, w którym wyrazi on zgodę na zamieszkanie danej osoby w tym lokalu po zakończeniu trwania umowy najmu. To wszystko daje właścicielowi wynajmowanego mieszkania gwarancję, iż w przypadku problemów z lokatorem, bez konieczności wytaczania procesów sądowych oraz zagwarantowania przez gminę lokalu tymczasowego, będzie mógł on się pozbyć nieuczciwego najemcy z mieszkania. W przypadku problemów z najemcą, wystarczy złożyć wniosek do sądu o nadanie klauzuli wykonalności na akt notarialny (w zakresie oświadczenia najemcy o poddaniu się egzekucji) a następnie skierować sprawę do komornika. W przypadku najmu okazjonalnego nie potrzeba wyroku eksmisyjnego wydawanego przez sąd. Nie ma też konieczności wszczynania osobnego postępowania o eksmisję, a co za tym idzie oszczędza się czas i pieniądze. Co ważne, w przypadku najmu okazjonalnego, eksmisja może zostać przeprowadzona także w okresie ochronnym.
Podpisanie umowy najmu okazjonalnego wymaga zgłoszenia jej do urzędu skarbowego naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia najmu. W przypadku zaniechania wykonana tego obowiązku, umowa najmu okazjonalnego przekształca się w standardową i nie ma możliwości skorzystania z dobrodziejstw omawianej instytucji.