Ustawa z 20 lipca br. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności gruntów, była oczekiwana od wielu lat. Szacuje się iż w całym kraju dotyczyć to będzie nawet 2,5 miliona użytkowników wieczystych, którzy są w posiadaniu tego swojego rodzaju "namiastki" własności. Po półwieczu funkcjonowania tej niespotykanej w innych krajach formy prawa (poza krajami tzw. bloku wschodniego), odejdzie ona do historii - po spełnieniu odpowiednich, przewidzianych na to procedur i opłat. 

W Gnieźnie proces ten oznacza także zakończenie programu "Mój własny dom w Gnieźnie", którego założenia opierały się na prawie do użytkowania wieczystego. Miał on zachęcać do osiedlania się na terenie miasta i miał też w założeniu być "kontrą" do oferty tańszych gruntów, jakie można kupić na terenie np. gminy Gniezno. Projekt ten oznaczał iż nabywca przed podpisaniem aktu notarialnego wpłacał 15% wylicytowanej ceny, resztę wnosząc w formie rat rocznych w wysokości 1%. By skorzystać z programu, należało spełnić kilka warunków m.in. skończyć budowę, zameldować się i zamieszkać w terminie 6 lat od dnia zawarcia umowy. Działki należące do Miasta, sprzedawano w ramach programu na obszarze pomiędzy ul. Orzeszkowej a torami kolejowymi - w sumie kilkadziesiąt nieruchomości. Na części z nich trwa już budowa domów. 

O zakończeniu funkcjonowania programu poinformowano na sierpniowej Komisji Gospodarki Miejskiej i Ochrony Środowiska. Prezydent Tomasz Budasz przyznał iż być może w przyszłości poszukać innego rozwiązania, pozwalającego na kontynuację programu ale na nowych zasadach. Zasadniczym celem ma być, jak wyżej wspomniano, zachęcanie do zamieszkiwania na terenie Gniezna. 

Do momentu wejścia w życie ustawy Miasto Gniezno przekazało w formie wieczystego użytkowania 38 działek, położonych przy ul. Staffa, Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, Fiedlera, Gombrowicza, Tuwima i Rodziewiczówny. Zgodnie z treścią uchwały, na sierpniowej sesji Rady Miasta radni wykreślają ze spisu 14 działek, wobec których nie zdążono przekazać prawa do wieczystego użytkowania.

Co z tymi, którzy nabyli już dokument i mają 6 lat na wybudowanie domu i zamieszkanie w nim? W nowych przepisach określone jest, że prawo własności może otrzymać ten, którego nieruchomość jest już zabudowana. Ustawa przewiduje też, że osoby mające prawo użytkowania wieczystego terenu stanowiącego własność komunalną, mogą liczyć na uchwałę o bonifikacie od gminy - w tym przypadku od Miasta Gniezna. Wszystko pod warunkiem wykonania założeń umowy programu. Mogą w nim zamieszkać w ciągu roku, ale najpóźniej w 6 lat od "przejęcia" gruntu.

Ile wynosić ma ulga w tej sytuacji po zmianie przepisów? Jak przekazali urzędnicy, miejski program zakładał bonifikatę w wysokości 75% wartości gruntu. Tymczasem ustawa przewiduje 20-krotność opłaty rocznej, obowiązującej w dniu przekształcenia na mocy prawa. To oznacza iż zakup gruntów na ww. terenie mógłby być mniej korzystny niż pierwotnie zakładano. Przyczyną jest chociażby to iż prawa użytkowania wieczystego dla niektórych działek zostały sprzedane drogą licytacji za wyższe ceny niż wywoławcze. Ustawa jednak daje wyjście, o którym wspomniano wyżej - osobna uchwała gminy o bonifikacie dla każdego z właścicieli. Trzeba jednak poczekać, aż ci się wybudują i w nich zamieszkają. Ponieważ sprawa dotyczy obecnie 38 nieruchomości, na części których już trwają budowy domów, oczekiwać należy iż pierwsze uchwały będą podejmowane już wkrótce, choć niemal na pewno w następnej kadencji.