wtorek, 17 sierpnia 2021 10:37

Czy Plac Józefa Piłsudskiego powinien zmienić nazwę na Targowisko?

 

Pojawiła się petycja, by przemianować nazwę obecnego placu targowego, który swoją obecną otrzymał... przeszło trzy lata temu. 

W styczniu 2018 roku, z inicjatywy ówczesnego Wojewody Wielkopolskiego, dokonano przemianowania nazw dwóch nazw na terenie Gniezna - ul. Pstrowskiego otrzymała imię ul. Okulickiego, a dotychczasowy Plac 21 Stycznia 1945 roku - Plac Józefa Piłsudskiego. Był to efekt tzw. ustawy dekomunizacyjnej, nakazującej usunięcie z przestrzeni publicznej śladów upamiętniających postacie i wydarzenia czczone i upamiętniające okres PRL-u.

Nazwy utworzone przez Wojewodę spotkały się z różnymi opiniami, jednak ich "narzucenie" było przede wszystkim efektem odwlekania sprawy przez samych radnych miejskich. Ustawa bowiem wyznaczała termin na zmianę nazwy do września 2017 roku, ale tego radni ówczesnej kadencji nie zrobili - mimo iż było na to wiele czasu. Dlatego po kilku miesiącach Wojewoda wydał ww. zarządzenie zastępcze. Wtedy też informowaliśmy, że komisja ds. nazewnictwa, działająca przy Radzie Miasta, dopiero w styczniu 2018 roku skierowała do Wojewody propozycję przemianowania Placu 21 Stycznia 1945 roku na Plac Targowy - wówczas było już za późno, gdyż zarządzenie weszło kilka dni wcześniej. 

Teraz pojawiła się petycja, by dokonać przemianowania nazwy Plac Józefa Piłsudskiego na "Plac Targowisko". Kiedyś była tu osada o takiej nazwie, włączona do miasta po wielkim pożarze w 1819 roku. Wspominano o niej już w poł. XIII w. w Kodeksie Dyplomatycznym Wielkopolski a na historyczność tej nazwy zwracał uwagę w Dziejach Gniezna prof. Jerzy Topolski.  Od średniowiecza to miejsce pełni tę samą rolę, co potwierdza tezę, że historia utrwalona w nazwach własnych jest fundamentem pamięci społecznej. Mimo nadawania po wojnie innych nazw placu w świadomości społecznej nadal to miejsce nazywane jest Targowiskiem - napisano w treści petycji, której autorem jest radny Tomasz Dzionek. Jak twierdzi, petycję popierać ma językoznawczyni prof. UAM dr hab. Eliza Grzelakowa, propagator gwary Jarosław Mikołajczyk oraz prezydent Tomasz Budasz.

Zobacz także: Piłsudski godzien placu czy plac godny Piłsudskiego?


Komentarz. Józef Piłsudski, który jest jednym z ojców Niepodległości, zasługuje na upamiętnienie także w Grodzie Lecha. Mimo iż w okresie międzywojennym zauważalne były tarcia między endekami a socjalistami z zaznaczeniem iż "barwy Wielkopolski" reprezentowali przede wszystkim ci pierwsi, to jednak nikt nie śmiał podważać ogólnych zasług marszałka. Mimo starań o przyznanie mu Honorowego Obywatelstwa Miasta Gniezna (przez część radnych miejskich w latach 20. XX wieku) prawdopodobnie nie dopełniono tego aktu. Nie da się ukryć, że było to efektem pewnej niechęci do jego postaci (niekiedy także wrogości) przez przedstawicieli narodowej demokracji. Dowodem tego może być fakt, że po jego śmierci w 1935 roku upamiętniano go tylko w formie akademii i wydarzeń patriotycznych, a po śmierci Romana Dmowskiego w 1939 roku, niemal natychmiast Radni Miejscy przemianowali ówczesną ul. Trzemeszeńską na ul. Dmowskiego (dziś ul. Wyszyńskiego i Roosevelta). 

Zmiana nazwy Placu 21 stycznia 1945 roku dokonała się i jest nieodwracalna z uwagi na ustawę dekomunizacyjną. Poszukiwanie teraz nowej przez niektórych będzie odczytywane jako populizm. Samo nadanie nazwy Placu Józefa Piłsudskiego można rozpatrywać na dwa sposoby - to tu w okresie międzywojennym odbywały się czasem manifestacje PPS, ale to rodzi też pytanie czy godność postaci powinna przyświecać miejscu, gdzie jest targ i stragany. Inną kwestią pozostaje też to, że czy funkcjonował tu Targ Koński (przełom XIX i XX wieku), Plac 21 Stycznia 1945 roku i Plac Józefa Piłsudskiego - i tak wszyscy zawsze mówili, mówią i będą mówić "Targowisko". Czy będzie tak w dokumentach, na planach i mapach, czy nie. A jeśli chce się wyrugować Józefa Piłsudskiego, trzeba będzie znaleźć godne jemu miejsce - podobnie jak pozostałym ojcom Niepodległości. A tego jakoś nikt dotąd nie zaproponował.

19 komentarzy

  • Link do komentarza wilk niedziela, 22 sierpnia 2021 14:42 napisane przez wilk

    qter--- hahahah masz świętą rację,jeszcze u nas pełno takich tzw. komuno wróć,gimbusów i typowych ,że tak powiem grzecznie dzbanów !!!

  • Link do komentarza qter sobota, 21 sierpnia 2021 12:03 napisane przez qter

    ad. z Roosevelta: Tacy jak Ty do dzisiaj mieszkaliby przy ulicy Stalina albo na Hitlerstrasse. Gratuluję "patriotyzmu" i podziwiam zaściankowość myślenia. Szkoda że w Twoich genach drzemie nadal syndrom zniewolenia tak typowy dla dzisiejszej opozycji pragnącej, by naszym krajem rządził polskojęzyczny gauleiter.

  • Link do komentarza wilk piątek, 20 sierpnia 2021 13:02 napisane przez wilk

    Targowica rządząca niestety naszym miastem obudziła się z letargu hahahah!!! Trzeba było myśleć wcześniej,a nie ustawiać swoich rodzin i znajomków na stołkach po urzędach !!! To są ludzie,którzy najchętniej jeszcze by nadawali poprzednie nazwy,czyli Armii Czerwonej,plac 21 stycznia,Stalina......
    Tosia--- co zrobił dla Gniezna Marszałek Piłsudski ????? BARDZO DUŻO--odzyskaliśmy niepodległość,a przede wszystkim powstrzymał bolszewicką dzicz,która po trupie powstałej Polski parła ze swoim terrorem na zachód!!! idąc twoim tokiem rozumku,co zrobił ROOSEVELT dla Gniezna ?????? Już dawno ta ulica powinna być zmieniona z tego pożytecznego idioty,miłośnika STALINA. Za komuny był wielbiony,bo dał przyzwolenie Stalinowi na okupacje POLSKI,rozumiesz to ???? DLATEGO powinien być,jak już zaznaczył poprzednik w komencie,wyrzucony już w 1989 roku z nazwy ulicy !!!!! W miejsce Roosevelta powinien być Marszałek Piłsudski i tyle,miasto stać na darmową wymianę dokumentów itp ???

  • Link do komentarza z Roosevelta piątek, 20 sierpnia 2021 12:15 napisane przez z Roosevelta

    @qter - nie ma sprawy pod warunkiem,że "polatasz" po różnych instytucjach i urzędach wyrobić wszystkim mieszkańcom tej ulicy nowe dokumenty.

  • Link do komentarza patriota lokalny czwartek, 19 sierpnia 2021 19:14 napisane przez patriota lokalny

    Mądrali to w Gnieźnie jest wielu. Otóż: żaden Plac Piłsudskiego i takie tam Plac Targowy tylko po prostu tak, jak funkcjonuje w mowie gnieźnian: Targowisko i już. A "ciekawemu mieszkańcowi" zadaję pytanie, o jakich kosztach on bredzi? Przy targowisku stoi kilka domów, chyba żadna poważna firma, w dowodach osobistych teraz nie ma adresów, więc nie potrzeba ich wymiany, budynki na wschodniej pierzei noszą nazwę ulicy św. Wawrzyńca, zatem problem jest wydumany. Faktem jest, ze prezydent ze swoją drużyną zaspał sprawę i teraz niech się tłumaczy przed mieszkańcami. Ciekawe tylko, kto był taki mądry i ówczesnemu wojewodzie podpowiedział taką nazwę? Przypuszczalnie nie był to rodowity gnieźnianin.

  • Link do komentarza nie komplikujcie ludziom życia czwartek, 19 sierpnia 2021 14:32 napisane przez nie komplikujcie ludziom życia

    JESZCZE RAZ POWTÓRZĘ. Nazwy ulic i placów to nie miejsca do upamiętniania jakiej kolwiek osoby. Nie róbmy z ludzi fałszywych bożków, którym należy oddawać hołd. Są nazwy kwiatów, ziół, drzew, zwierząt, stolic, nazwy innych miast, nazwy kolorów, firm, rzeczy ( ul. budzikowa, zegarowa) a także liczby jak w USA ( ul. 124, ul. 1345 itd.). Tego typu nazwy należy nadawać ulicom. Wtedy nigdy nie będzie głupich wniosków o zmianę nazwy jakiejś ulicy. Podobnie należy unormować nadawanie czemuś nazwy takiej jak aleja, ulica, dukt, droga, obwodnica, czy trasa. Nazwanie czegoś takim czy innym mianem powinno być podyktowane charakterystycznymi cechami takiej rzeczy. Cechy takie czy inne powinny zostać ściśle określone i brane każdorazowo pod uwagę przez osoby nadające czemuś nazwę. Bo na przykład dlaczego "Trasa Zjazdu Gnieźnieńskiego" nie jest zwykłą ulicą tylko właśnie trasą ? I dlaczego dukt pieszy w parku Piastowskim jest nazwany Aleją kogoś tam, choć przy tym dukcie pieszym nie rośnie żadna aleja drzew.

  • Link do komentarza ciekawy mieszkaniec środa, 18 sierpnia 2021 11:11 napisane przez ciekawy mieszkaniec

    A ja się pytam czy pan Dzionek i pan Mikołajczyk wraz panią Grzelakową sfinansują ze swojej, prywatnej kieszeni wszystkie koszty związane z ponowną zmianą tego placu ?

  • Link do komentarza komunista środa, 18 sierpnia 2021 11:00 napisane przez komunista

    Dziwne , że pan Mikołajczak i pani Grzelakowa oraz PAN PREZYDENT Tomasz Budasz teraz dopiero dostrzegają niehistoryczność nazwy tego targowiska. Dziwne , że trzy lata temu Ci Państwo nie widzieli konieczności przemianowania PLACU 21 STYCZNIA na plac Targowy. Przecież nazwa Plac 21 Stycznia trzy lata temu , również nie była nazwą zgodną historycznie. Prawda? !!!!!!!1

  • Link do komentarza qter środa, 18 sierpnia 2021 09:55 napisane przez qter

    Jeśli wojewoda uważał, że pyry, kapucha i rozłożone na straganach gacie stanowią godną oprawę dla nazwania targowiska placem Piłsudskiego, to niech tak zostanie. On miłością do Wielkopolski nie pałał i my też nie musimy to wielbić. Mamy jednak w Gnieźnie ulicę, której patron już w 1989 r. powinien być zmieniony. Chodzi o ul. Roosevelta, człowieka, który wepchnął Polskę w łapki Stalina. Czy nie jest zastanawiające, że to w PRL-u, gdy tępiono i wyśmiewano wszystko, co amerykańskie nadano taką nazwę ? Najwyższy czas by to zmienić i aby Amerykanie nie płakali, ustanowić patronem ulicy Ronalda Reagana człowieka zasłużonego dla Polski i świata w obaleniu komunizmu.

  • Link do komentarza Ł środa, 18 sierpnia 2021 08:34 napisane przez Ł

    Niektórzy się nudzą...

  • Link do komentarza Janek 1941 środa, 18 sierpnia 2021 08:11 napisane przez Janek 1941

    Nazwanie Targowiska jak obecnie było błędem, tym bardziej, że nadana przez władze z zewnątrz. A więc po przespaniu sprawy przez władze Gniezna, nazwa placu została przywieziona w ordynarnej "teczce" co jest sprzeczne z ideą o samorządności. Moim zdaniem nie nazywajcie ulic, placów, rond nazwiskami ludzi (ludzi znanych i zasłużonych), gdyż przy zmianie np.: ustroju albo zmianie polityków - nowi krytykują poprzedników i zmieniają nazwy aktualnie "modnych". Nie zastanawiając się, że to kosztuje a koszty ponosi podatnik. Jeżeli komisja d/s nazewnictwa nie potrafi wznieść się ponad "politykierstwo" - to niech zapyta poprzez referendum wyborców - suwerena.
    Wnioskuję zmienić nazwę z obecnej na Plac Targowy albo lepiej i krócej Targ!
    Pozdrawiam.

  • Link do komentarza Pelacha wtorek, 17 sierpnia 2021 22:24 napisane przez Pelacha

    Wskazane dogłębnie zapoznać się z biografią Piłsudskiego!

  • Link do komentarza Janusz wtorek, 17 sierpnia 2021 21:53 napisane przez Janusz

    Tosia - nie wydziwiaj. Hynek ma swój stadion w Gnieźnie, a nie był postacią związaną z naszym miastem. I wcale wyraźnie się ta postać nie wpisała, tylko stad wystartował do swego tragicznego lotu. A marsz. Piłsudski to postać ważna historycznie dla całej Polski, a nie jak tam piszesz, tylko na wschodzie i południu Polski. Radzę przyłożyć się do nauki historii. No i pisowni nazwiska tego Wielkiego Polaka.

  • Link do komentarza Wnuk Wyklętego wtorek, 17 sierpnia 2021 19:56 napisane przez Wnuk Wyklętego

    Na złość PiSowi i tyle, tak proszę Was TVNowcy..... Plac nazwijmy Króliczym i 80% Wyborców Prezydenta Grodzianum będzie zadowolonych.

  • Link do komentarza urzędas wtorek, 17 sierpnia 2021 14:20 napisane przez urzędas

    Musztarda po obiedzie. Kto zaspał, dowiemy się z imienia i nazwiska? To było już za tego prezydenta! To samo z nazwą szpitala. Dali nazwę obiektowi, który miał wspaniałego patrona. Tu "podziękowanie" należy się posłowi Dolacie, który nawet nie sprawdził, czy szpital miał kiedyś już swojego anioła.

  • Link do komentarza czytelnik wtorek, 17 sierpnia 2021 13:43 napisane przez czytelnik

    Oczywiście, że marszałek Piłsudski nie powinien być patronem takiego targowiska. To polityk, który jest godzien innej ulicy czy alei. Wiele głosów było temu przeciwnych już ponad trzy lata temu w dyskusji, jaka się toczyła także na łamach tego portalu. No, ale władza przespała ustawę i wojewoda zrobił, co zrobił. teraz, po latach ktoś się obudził? Chce, by o nim zrobiło się głośno? A gdzie był wtedy?

  • Link do komentarza Tośia wtorek, 17 sierpnia 2021 13:09 napisane przez Tośia

    Piłsudzki postać historyczna dla Gniezna nic nie zrobiła raczej jest widoczna na południu i wschodzie Polski Moim zdaniem należy uhonorować nazwisko pułkownika Franciszka Hynka dwukrotnego zdobywcy międzynarodowego Pucharu Gordona Benetta w zawodach balonowych który do swojego ostatniego lotu balonem wystartował właśnie z Rynku - targowiska w dniu 07 września 1958 roku skończonego tragicznym zakończeniem Warto przypomnieć młodym obywatelom tą postać która tak wyraźnie wpisała się w historię miasta

  • Link do komentarza Kawa wtorek, 17 sierpnia 2021 11:50 napisane przez Kawa

    Ale czemu tak skromnie? Jak już tzw. baseny noszą nazwę Tomasza Budasza to może ten plac też od razu im. Dzionka i Budasza!!!

  • Link do komentarza gnieźnianin wtorek, 17 sierpnia 2021 10:57 napisane przez gnieźnianin

    Nazwa targowisko była już 1929 roku,dlatego możemy wrócić do korzeni nazwy.

Skomentuj

W związku z dbałością o poziom komentarzy, prowadzona jest ich moderacja. Wpisy wulgarne, obsceniczne czy obrażające innych komentatorów i naruszające podstawowe zasady netykiety (np. pisane CAPS LOCKIEM), nie będą publikowane. Zapraszamy do kulturalnej dyskusji. Ponadto prosimy nie umieszczać wklejonych obszernych tekstów, pochodzących z innych stron, do których to treści komentujący nie posiadają praw autorskich. Ponadto nie są dopuszczane komentarze zawierające linki do serwisów, prowadzonych przez wydawców innych lokalnych portali.

Ostatnio dodane