Uroczystości rozpoczęły się mszą świętą, sprawowaną w gnieźnieńskiej katedrze pod przewodnictwem abpa Wojciecha Polaka Prymasa Polski, który w swojej homilii zwrócił się do obecnych w świątyni funkcjonariuszy Służby Więziennej: - Zakład karny to niewątpliwie miejsce ograniczenia ludzkiej wolności. To przestrzeń zamknięta i dobrze strzeżona, miejsce odosobnienia i odizolowania od innych. Nie jest to jednak przestrzeń ograniczająca się w ten sposób tylko do samego ukarania, ale właśnie dzięki przebywaniu w niej i podejmowanej w niej pracy resocjalizacyjnej, szczególna przestrzeń życia będąca dla osadzonych szansą i dająca możliwość zapoczątkowania procesów reintegracji - mówił, podkreślając iż zarówno skazani, jak i ci, którzy ich nadzorują, nie mogą zapominać o ludzkiej godności*.
Po zakończeniu nabożeństwa, wszyscy uroczyście przeszli ulicami centrum Gniezna do teatru, gdzie odbyła się druga część uroczystości. Wszystkich powitał dyrektor ZK Gębarzewo ppłk Krzysztof Bogdański, który nie ukrywa iż w obecnej chwili więzienie znajdujące się tuż za granicą Gniezna, cały czas się zmienia: - Szczególnie w ostatnich kilku latach zakład przeszedł dużą modernizację, pozyskaliśmy środki unijne z funduszy infrastrukturalnych w kwocie 10 mln złotych, co pozwoliło na termomodernizację w tym na zmianę źródła ciepła, ocieplono budynki, infrastruktura, a dodatkowo na wszystkich pawilonach zamontowano panele fotowoltaiczne. Ponadto trzy lata temu uruchomiliśmy halę produkcyjną, gdzie dla kontrahenta z zewnątrz pracuje 60 skazanych. Obecnie w Zakładzie Karnym w Gębarzewie przebywa niespełna 600 osób odbywających karę pozbawienia wolności, a w najbliższych dniach, po ukończeniu modernizacji jednego z obiektów, osadzonych będzie już 680 osób.
- Zakład powołany został zarządzeniem Ministra Sprawiedliwości 14 marca 1978 roku na bazie istniejącego już Aresztu Śledczego w Gnieźnie. Ów areszt mieścił się przy ul. Franciszkańskiej 10, w bliskim sąsiedztwie sądu i Rynku - mówiła ppłk Anna Rolewska, zastępca dyrektora ZK Gębarzewo, która przybliżyła następnie cały zarys historyczny tej jednostki, jej rozwój, najważniejsze wydarzenia, a także sytuację obecną więzienia - wraz z podkreśleniem podejmowanych działań na rzecz resocjalizacji. Całości przysłuchiwali się zaproszeni goście, wśród których byli samorządowcy, przedstawiciele innych służb mundurowych, a także emerytowani funkcjonariusze Służby Więziennej.
Następnie przyszedł czas na wyróżnienia zasłużonych osób. Zarządzeniem personalnym Ministra Sprawiedliwości z 21 września 2018 roku, srebrną odznaką za zasługi dla pracy penitencjarnej odznaczony został ks. Piotr Dworek, wieloletni kapelan ZK Gębarzewo, a brązową odznaką Janusz Borzych, Rafał Wylegała, Tadeusz Szymanek oraz Mirosław Morawski. Medalem Koronacyjnym wyróżnieni zostali płk Robert Jóźwiak oraz kpt. Krystian Rynarzewski.
Następnie głos zabrał dyrektor okręgowy Służby Więziennej w Poznaniu płk. Marceli Sauermann: - Muszę stwierdzić iż 40 lat to niewiele w porównaniu do niektórych innych jednostek w naszym okręgu, jak ZK Rawicz czy ZK Wronki, gdzie będziemy obchodzili za rok 125-lecie tej jednostki. To krótki czas, ale najważniejsi w przytoczonej tu dziś historii są ludzie. Funkcjonariusze są kluczowi do funkcjonowania każdego zakładu karnego, każdej jednostki penitencjarnej. Służba Więzienna w tej chwili jest bardzo nowoczesną, ważną formacją dla bezpieczeństwa Polski. Ta rocznica, to nie jest rocznica murów, ale ludzi - mówił. Całość uroczystości zwieńczył program artystyczny przygotowany na tę okazję przez Teatr Muzyczny z Poznania.
*cytat za archidiecezja.pl