Innowacja, przez którą do gnieźnian przemawiała sztuka tworzona przez najróżniejszych artystów, niekiedy dziś bardzo dobrze znanych w środowisku kulturalnym, nie tylko naszego kraju. Mowa o Galerii A, która stała się motywem przewodnim kolejnego spotkania Gnieźnieńskich Konwersatoriów Historycznych.

Na spotkania w to miejsce przychodziły tłumy gnieźnian, chcących poznać dzieła mniej lub bardziej znanych artystów. Tytułowa Galeria A była pierwszym tego typu projektem, jaki powstał w Grodzie Lecha - teraz będzie okazja by poznać jej historię.

Zapraszamy na kolejne spotkanie w ramach Gnieźnieńskich Konserwatoriów Historycznych, które poświęcone będzie ludziom, miejscu i urzeczywistnionej idei, dzięki którym Gniezno miało swój krótki – ale znaczący – epizod publicznej prezentacji sztuki współczesnej.

Wystawy w Galerii A jawią się w najnowszej historii miasta jako ważne i warte przypomnienia cykliczne wydarzenia artystyczne przełomu lat 60. i 70. XX wieku. Był to swoisty desant „świeżej”, aktualnej, choć nie dla każdego łatwej w odbiorze sztuki na Gniezno.

Podczas spotkania będzie okazja, by zapoznać się z koncepcją programową i efektami działalności Galerii A, którą prowadzili dwaj historycy sztuki: śp. Stanisław Pasiciel i Andrzej Kostołowski. Przybliżona zostanie również twórczość artystów prezentowana w Gnieźnie podczas kilkunastu wystaw w latach 1967-1972. Archiwalne zdjęcia z wernisaży pomogą ożywić pamięć: i o ludziach, i o samym miejscu. Czy ktoś jeszcze pamięta, że wystawy pod szyldem Galerii A odbywały się w sali na piętrze nieistniejącego od dekad Powiatowego Domu Kultury przy dawnej ul. Park Kościuszki 9 (czyli w budynku po jeszcze dawniejszej loży masońskiej)?  

Wykład ilustrować będzie prezentacja materiałów archiwalnych – dokumentacji wystaw Galerii A. Spotkanie poprowadzi Dariusz Stryniak, historyk sztuki, pracownik Działu Naukowego MPPP w Gnieźnie.

Wykład odbędzie się w czwartek 22 marca o godzinie 17:00 w Miejskim Ośrodku Kultury w Gnieźnie.  Współorganizatorem jest Instytut Kultury Europejskiej UAM w Gnieźnie przy partnerstwie MOK.

Trochę więcej o Galerii A

Galerię A powołało do życia dwóch historyków sztuki: śp. Stanisław Pasiciel (ówczesny dyrektor Powiatowego Domu Kultury w Gnieźnie przy ul. Park Kościuszki 9, gdzie prezentowano wystawy pod szyldem Galerii A) oraz Andrzej Kostołowski (pracownik naukowy Muzeum Narodowego w Poznaniu, krytyk i teoretyk sztuki, kurator wystaw).

Galeria A zainaugurowała działalność wystawą prac Jana Berdyszaka w grudniu 1967 roku. Do roku 1972 zaprezentowano twórczość kilkunastu artystów, których zaliczyć należy do wyróżniających się postaci polskiej sztuki drugiej połowy XX wieku (m.in. Jan Berdyszak, Andrzej Bereziański, Janusz Bersz, Włodzimierz Borowski, Anna Cyronek, Jan Dobkowski, Stanisław Fijałkowski, Stefan Gierowski, Adam Hoffmann, Zdzisław Jurkiewicz, Tadeusz Kalinowski, Jerzy Kałucki, Jarosław Kozłowski, Jerzy Nowosielski, Norbertt Skupniewicz, Andrzej Urbanowicz, Henryk Waniek, Anastazy Wiśniewski). Byli to zarówno twórcy wtedy już doświadczeni, choć nie zawsze właściwie docenieni, jak i będący dopiero u początku pomyślnej drogi artystycznej.

Ekspozycje w ramach Galerii A spełniały w Gnieźnie poniekąd rolę popularyzatorską, ale nie były bynajmniej uproszczoną edukacją czy kompromisem wobec lokalnego środowiska kulturalnego. Z jednej strony dążyły do przełamania sztucznej elitarności twórczości artystycznej, z drugiej odnosiły się do aktualnych problemów i wyzwań, jakie generowała ówczesna sztuka (i życie) w Polsce. Prezentowano malarstwo, grafikę i rysunek, tzw. obiekty oraz działania ze sfery sztuki konceptualnej.

Program Galerii A, nad którym czuwał Andrzej Kostołowski, był poparty przemyślaną strategią prezentacji sztuki najnowszej „poszukującej”, niezamykającej się w raz ustalonych schematach, w której ważne są i same dzieła, i postawa, intencje twórców. Artyści i organizatorzy wystaw odpowiedzialni za wizerunek Galerii A przyczynili się do zaistnienia na gnieźnieńskim gruncie wydarzeń ważnych nie tylko w lokalnej, ale i w szerszej, ogólnopolskiej perspektywie.