UpadÅ‚ość konsumencka jest swoistym rodzajem postÄ™powania sÄ…dowego, z którego mogÄ… skorzystać niewypÅ‚acalne osoby fizyczne. NiewypÅ‚acalność w tym przypadku oznacza, że osoba fizyczna - dÅ‚użnik - nie jest w stanie wykonywać swoich wymagalnych (tj. po upÅ‚yniÄ™ciu terminu zapÅ‚aty) zobowiÄ…zaÅ„ pieniężnych. Do warunków ogÅ‚oszenia upadÅ‚oÅ›ci konsumenckiej koniecznym jest również, by nie prowadziÅ‚a aktualnie, a także w pewnym okresie przed zÅ‚ożeniem wniosku, dziaÅ‚alnoÅ›ci gospodarczej. W przeciwieÅ„stwie do upadÅ‚oÅ›ci przedsiÄ™biorstw, gÅ‚ównym zadaniem upadÅ‚oÅ›ci konsumenckiej jest oddÅ‚użenie wnioskodawcy, a nie spÅ‚ata wierzycieli.
Po speÅ‚nieniu warunków - istnienia ustawowych przesÅ‚anek oraz zÅ‚ożenia prawidÅ‚owo sformuÅ‚owanego wniosku, a nastÄ™pnie ogÅ‚oszeniu upadÅ‚oÅ›ci przez sÄ…d, upadÅ‚y dÅ‚użnik ma obowiÄ…zek wydać syndykowi caÅ‚y majÄ…tek, niezbÄ™dne dokumenty oraz wykonywać ciążące na nim zgodnie z przepisami prawa obowiÄ…zki.
DÅ‚użnikowi licytuje siÄ™ majÄ…tek stanowiÄ…cy jego wÅ‚asność, zostawiajÄ…c mu odpowiednie Å›rodki oraz ruchomoÅ›ci, by mógÅ‚ przeżyć. Wskazać należy, iż osoba skÅ‚adajÄ…ca wniosek o upadÅ‚ość, nie zostanie pozbawiona dachu nad gÅ‚owÄ…, w przypadku gdy jej mieszkanie wejdzie w skÅ‚ad masy upadÅ‚oÅ›ci. SÄ…d w takiej sytuacji wydzieli upadÅ‚emu kwotÄ™ odpowiadajÄ…cÄ… przeciÄ™tnemu czynszowi najmu w tej samej lub sÄ…siedniej miejscowoÅ›ci za okres od 12 do 24 miesiÄ™cy. JeÅ›li caÅ‚ego dÅ‚ugu nie uda siÄ™ pokryć w drodze licytacji, to sÄ…d ustali harmonogram przez jaki czas, w jakiej wysokoÅ›ci i kiedy dÅ‚użnik ma nadal spÅ‚acać zobowiÄ…zania. SÄ…d decyduje czy i które dÅ‚ugi można umorzyć, ustala plan spÅ‚aty pozostaÅ‚ych, może także zadecydować o sprzedaży domu czy mieszkania. Podczas obowiÄ…zujÄ…cego okresu planu spÅ‚at wierzycieli, upadÅ‚emu nie zostanie zabrane caÅ‚e wynagrodzenie za pracÄ™, a jedynie jego część. PozostaÅ‚a kwota ma zapewnić utrzymanie zarówno jemu, jak i jego najbliższym czÅ‚onkom rodziny.
UpadÅ‚y musi pamiÄ™tać, że w postÄ™powaniu upadÅ‚oÅ›ciowym dochodzi do likwidacji caÅ‚ego albo części jego majÄ…tku. Tak uzyskane Å›rodki przekazuje siÄ™ na zaspokojenie roszczeÅ„ wierzycieli, którzy w okreÅ›lonym czasie zgÅ‚osili istnienie swoich wierzytelnoÅ›ci. JeÅ›li upadÅ‚y dÅ‚użnik bÄ™dzie wywiÄ…zywać siÄ™ z naÅ‚ożonych obowiÄ…zków, to pozostaÅ‚a część zadÅ‚użenia może zostać umorzona. W czasie trwania postÄ™powania wierzyciele nie mogÄ… prowadzić egzekucji tych należnoÅ›ci, które powstaÅ‚y przed ogÅ‚oszeniem upadÅ‚oÅ›ci. Po wykonaniu planu spÅ‚aty sÄ…d oddÅ‚uża upadÅ‚ego. Czasami nawet, z uwagi na okolicznoÅ›ci danego przypadku, sÄ…d umarza zobowiÄ…zania caÅ‚kowicie, bez obowiÄ…zku jakichkolwiek spÅ‚at.
Od dnia 1 stycznia 2016 roku wniosek o ogÅ‚oszenie upadÅ‚oÅ›ci powinien być zÅ‚ożony na formularzu, którego wzór zostaÅ‚ okreÅ›lony przepisami prawa. OpÅ‚ata od zÅ‚ożenia wniosku wynosi jedynie 30,00 zÅ‚. Koszty postÄ™powania pokryte zostajÄ… z masy upadÅ‚oÅ›ci, a w sytuacji, gdy majÄ…tek dÅ‚użnika nie wystarcza na pokrycie kosztów postÄ™powania upadÅ‚oÅ›ciowego albo w masie upadÅ‚oÅ›ci brak jest pÅ‚ynnych funduszów na ich pokrycie - koszty te pokrywa tymczasowo Skarb PaÅ„stwa.
Fakt zÅ‚ożenia wniosku o ogÅ‚oszenie upadÅ‚oÅ›ci nie oznacza utraty caÅ‚ego majÄ…tku oraz pozbawienia wszelkich Å›rodków utrzymania. OgÅ‚oszenie upadÅ‚oÅ›ci konsumenckiej, stanowi zatem szansÄ™ na uwolnienie siÄ™ od ciążących na dÅ‚użniku zobowiÄ…zaniach pieniężnych i zwiÄ…zanymi z zadÅ‚użeniem przeszkodami natury faktycznej i prawnej, utrudniajÄ…cymi codzienne funkcjonowanie w spoÅ‚eczeÅ„stwie.