Wydrukuj tÄ™ stronÄ™
czwartek, 17 marca 2016 14:57

W Senacie dyskutowano o muzeum kolejnictwa dla Gniezna

 

Kilka dni temu w Senacie obradowaÅ‚a Komisja Infrastruktury, w trakcie której poruszono dość istotny dla Gniezna temat.

Jednym z punktów spotkania byÅ‚a kwestia Muzeum Kolejnictwa, a także propozycja utworzenia takiego obiektu w Gnieźnie - w tutejszej parowozowni przy ul. SkÅ‚adowej. Gniezno na tych obradach, poza senatorem Robertem GawÅ‚em oraz posÅ‚em Krzysztofem Ostrowskim, reprezentowaÅ‚ także Krzysztof Modrzejewski prezes GnieźnieÅ„skiego Stowarzyszenia MiÅ‚oÅ›ników Kolei oraz wiceprezydent JarosÅ‚aw Grobelny.

Wprowadzenie do dyskusji na powyższy temat rozpoczÄ…Å‚ senator StanisÅ‚aw Kogut, przewodniczÄ…cy komisji: - Inicjatywa poruszenia tematu wyszÅ‚a ze strony senatorów, a zwÅ‚aszcza Roberta GawÅ‚a, który bardzo przekonywaÅ‚ do podjÄ™cia tej kwestii. Mnie nie trzeba byÅ‚o ku temu przekonywać, gdyż w moim mniemaniu powinna nastÄ™pować nie tylko decentralizacja wÅ‚adzy, ale także instytucji kulturalnych. Jako przykÅ‚ad senator wymieniÅ‚ m.in. muzeum kolejnictwa w Yorku, które jest daleko od stolicy, a jednoczeÅ›nie jest utrzymywane z funduszy ministerialnych. MiaÅ‚o to być też nawiÄ…zanie do kwestii powstania takiej instytucji, która od dÅ‚uższego czasu planowana jest w Warszawie - "Stacja Muzeum".

- To zagadnienie jest bardzo istotne z punktu widzenia rozwoju nie tylko muzealnictwa, ale i tego co nazywamy naszym dziedzictwem narodowym i tym, jak to dziedzictwo chcemy umacniać dalej w Å›wiadomoÅ›ci obywateli - stwierdziÅ‚ senator Robert GaweÅ‚. W trakcie posiedzenia, zgromadzonym przedstawiono dwie prezentacje dotyczÄ…ce poruszanego tematu - jednÄ… przygotowanÄ… przez PKP i dotyczÄ…cÄ… muzeum w Warszawie, a drugÄ… przygotowanÄ… przez GnieźnieÅ„skie Stowarzyszenie MiÅ‚oÅ›ników Kolei.

Bartosz Budnicki z PKP S.A. omówiÅ‚ kwestie zwiÄ…zane z koniecznoÅ›ciÄ… likwidacji obecnego Muzeum Kolejnictwa w Warszawie: - Temat powoÅ‚ania muzeum jest dÅ‚ugi i rozmowy w tej kwestii trwaÅ‚y od wielu lat. Likwidacja obecnego jest zwiÄ…zana z remontem linii Å›rednicowej i budowÄ… dworca Warszawa GÅ‚ówna przez PKP S.A. i PLK S.A. i wedÅ‚ug planów w 80% ma najść na istniejÄ…cy obecnie teren muzeum. W zwiÄ…zku z tym, że istnieje pewien harmonogram, powinniÅ›my do poÅ‚owy 2017 roku przenieść wszystkie eksponaty w inne miejsce.

Jak przyznaÅ‚ Bartosz Budnicki w trakcie prezentacji, zaÅ‚ożenie jest takie by obiekt powstaÅ‚ w nowym i o wiele wiÄ™kszym niż dotychczas miejscu, co mogÅ‚oby siÄ™ przyczynić do jego sprawniejszego funkcjonowania i wiÄ™kszej atrakcyjnoÅ›ci, niż miaÅ‚o to miejsce dotychczas. WymieniÅ‚ także trzy czynniki, jakie zwiÄ…zane sÄ… z przeksztaÅ‚ceniami wokóÅ‚ Muzeum Kolejnictwa: stworzeniem z niego nowej instytucji kultury, budowa siedziby (planowana jest na warszawskich Odolanach do 2018 roku) oraz relokacja eksponatów. Jak przyznaÅ‚, Odolany to miejsce zdaniem wÅ‚adz PKP najlepsze z uwagi na styk czterech dzielnic Warszawy i ogrom dostÄ™pnego obszaru należącego do spóÅ‚ki - aż 21 hektarów. Omówiono także koncepcjÄ™ ukÅ‚adu budynków muzealnych oraz wykorzystania caÅ‚ego terenu. Istotnym znaczeniem jest tu fakt, że placówka dotychczas prowadzona przez samorzÄ…d wojewódzki, przejdzie pod zarzÄ…d spóÅ‚ki. UÅ‚atwi to też angażowanie siÄ™ innych podmiotów, także prywatnych w dziaÅ‚alność nowej instytucji.

W kwestii kosztów, Bartosz Budnicki przekazaÅ‚ iż dotacja celowa PKP na ten rok miaÅ‚a wynieść 2 mln 700 tysiÄ™cy zÅ‚otych, a w przyszÅ‚ym i kolejnych okoÅ‚o 3 milionów zÅ‚otych. Siedziba nowego Muzeum Kolejnictwa w Warszawie miaÅ‚aby wynieść 85 milionów zÅ‚otych. Sama relokacja eksponatów na obszarze stolicy, miaÅ‚aby wynieść nawet 15 milionów zÅ‚otych, a im dalej by miaÅ‚a ona nastÄ…pić, tym byÅ‚aby droższa. W obiekcie miaÅ‚yby siÄ™ znaleźć m.in. strefy zabawy dla dzieci i najmÅ‚odszych o narracji muzealnej, eksplonatorium (część doÅ›wiadczalna), a sam tabor miaÅ‚by siÄ™ znaleźć w zadaszonej hali o powierzchni 7 tysiÄ™cy metrów kwadratowych. Planowane sÄ… sale kinowe, teatr oraz wybudowanie parowozowni wzorem istniejÄ…cej np. w Skierniewicach.

NastÄ™pnie prezentacjÄ™ dotyczÄ…cÄ… Parowozowni Gniezno przedstawiÅ‚ Krzysztof Modrzejewski, omawiajÄ…c zakres caÅ‚ego kompleksu kolejowego z mapami poglÄ…dowymi i omówieniem znaczenia tego miejsca na mapie kolejowej. OdniósÅ‚ siÄ™ także do samego pomysÅ‚u "Stacja Muzeum": - Jest to pewne odtwarzanie czegoÅ› nowego, tworzenie hali i caÅ‚ego kompleksu, który nie do koÅ„ca jest autentyczne. To bÄ™dzie pewna hala, gdzie wstawi siÄ™ parowozy, a w Gnieźnie istnieje obiekt, który sam w sobie jest już atrakcjÄ… historycznÄ…, swoistym muzeum, które mogÅ‚oby zostać wzbogacone w pewien sposób o muzealia. OpowiadajÄ…c o poszczególnych budynkach parowozowni, wyjaÅ›niÅ‚ iż jest to nie tylko gotowa sala ekspozycyjna, ale także miejsce możliwego Å›miaÅ‚ego, nowego zagospodarowania pozostaÅ‚ej części terenu, ciÄ…gnÄ…cego siÄ™ również na dÅ‚ugoÅ›ci kilkuset metrów. NastÄ™pnie omówiÅ‚ także trzy istotne kwestie, dotyczÄ…ce adaptacji lokomotywowni: ekonomiczne, turystyczno-kulturowe i prestiżowe. W sprawie tej ostatniej zaznaczyÅ‚, że w Gnieźnie, które wydawać by siÄ™ mogÅ‚o ma istotne znaczenie na historycznej mapie Polski, nie ma muzeum narodowego. Jak dodaÅ‚, decentralizacja, nawet częściowa, ekspozycji warszawskiej, pozwoliÅ‚aby poprawić chociażby same statystyki, mówiÄ…ce iż w na mieszkaÅ„ca Warszawy przypada dwa razy wiÄ™cej muzeów niż na mieszkaÅ„ca Gniezna, abstrahujÄ…c tu od samej wielkoÅ›ci miast - chodziÅ‚o o dostÄ™p do samej kultury.

PodkreÅ›lajÄ…c wagÄ™ Gniezna przekazaÅ‚: - Turysta przyjeżdżajÄ…c do Warszawy ma pewnÄ… Å›cieżkÄ™, gdzie może siÄ™ tu udać i dziÅ› na tej Å›cieżce nie jest Muzeum Kolejnictwa, tylko Zamek Królewski, PaÅ‚ac Kultury, Muzeum Powstania Warszawskiego itd., a Muzeum Kolejnictwa byÅ‚oby gdzieÅ› tam kolejnym na takiej liÅ›cie. W Gnieźnie znalazÅ‚by siÄ™ na drugim, jeÅ›li nie nawet pierwszym miejscu, przez co przysÅ‚użyÅ‚oby siÄ™ popularyzacji dziedzictwa kolei - mówiÅ‚ Krzysztof Modrzejewski. W swojej argumentacji powoÅ‚ywaÅ‚ siÄ™ na różne inne czynniki, także historyczne - trakcja parowa w Warszawie zaczęła być wycofywana w latach 30. XX wieku z uwagi na elektryfikacjÄ™, a w Gnieźnie w... 1993 roku: - Jest to kompleks, który już dzisiaj jest atrakcyjny z peÅ‚nym zachowaniem istniejÄ…cej tam techniki i to czeka na pewne zagospodarowanie. Pytanie, czy pójdziemy w kierunku komercyjnym, który zostawi nam goÅ‚e mury czy chociażby nawet częściowo w funkcjÄ™ ekspozycyjno-kulturowÄ…, która ożywiÅ‚aby centrum Gniezna - mówiÅ‚ Krzysztof Modrzejewski.

Po zakoÅ„czeniu prezentacji StanisÅ‚aw Kogut stwierdziÅ‚, że w przypadku dyskusji na temat dziedzictwa kolejowego, należy patrzeć z perspektywy caÅ‚ego kraju, a także innych oÅ›rodków, m.in. Wolsztyna. MirosÅ‚aw SzymaÅ„ski, miÅ‚oÅ›nik kolei, stwierdziÅ‚: - W sytuacji, kiedy na muzeum warszawskie wydać siÄ™ planuje 85 milionów, to w Gnieźnie mamy gotowe obiekty kubaturowe, przez co mogÅ‚oby to nas kosztować o poÅ‚owÄ™ mniej. Jak dodaÅ‚, zaskakuje go informacja o koszcie rzÄ™du 12 - 15 milionów zÅ‚otych na relokacjÄ™ eksponatów z dotychczasowej siedziby muzeum na Odolany. PrzyznaÅ‚ też, że w dziaÅ‚alność takiej placówki powinny być wÅ‚Ä…czone grupy miÅ‚oÅ›ników kolei. Senator Jan Hamerski przyznaÅ‚, że propozycja i wizje Stacji Muzeum przygotowane przez PKP nie przekonaÅ‚a go i wolaÅ‚by, aby nie dokonywano "metropolizacji" Warszawy w sensie muzealnym i dano szansÄ™ Gnieznu.

Senator Piotr Florek stwierdziÅ‚: - W tym przypadku wpisujÄ™ siÄ™ w jakimÅ› sensie w program Prawa i SprawiedliwoÅ›ci, bo uważam że nie wszystkie instytucje, także kultury, muszÄ… być w Warszawie i mogÄ… być w innych miejscach, gdzie można je realizować taniej. Wielkopolska to województwo drugie pod wzglÄ™dem wielkoÅ›ci, trzecie pod wzglÄ™dem liczby ludnoÅ›ci. Teraz bÄ™dziemy obchodzić 1050. rocznicÄ™ Chrztu Polski i ta historia jest z tym regionem zwiÄ…zana i tak samo jest jeÅ›li chodzi o kolejnictwo. Można wybudować coÅ› nowego, czyli nowy obiekt muzealny w Warszawie, natomiast powstaÅ‚e w Gnieźnie byÅ‚oby dobrÄ… lokalizacjÄ…. MówiÄ…c o finansach, interesowaÅ‚oby mnie ile kosztowaÅ‚oby gdybyÅ›my poszli w tym kierunku wykorzystania obiektu w Gnieźnie.

GÅ‚os zabraÅ‚ także JarosÅ‚aw Grobelny, który omówiÅ‚ dotychczasowÄ… wspóÅ‚pracÄ™ Miasta Gniezna z PKP na różnych pÅ‚aszczyznach, także w sprawie parowozowni i możliwoÅ›ci podjÄ™cia dziaÅ‚aÅ„ z firmÄ… Xcity, która jest autorem m.in. dworca PoznaÅ„ City Center: - MyÅ›lÄ™, że to dobry moment by siÄ™ zastanowić nad tym tematem, bo być może lokalizacja muzeum na caÅ‚oÅ›ci terenu czy fragmencie, bÄ™dzie decyzjÄ… należącÄ… do fachowców. Jako miasto możemy zadeklarować wsparcie w różnego rodzaju dziaÅ‚aniach technicznych, które w tym zakresie bÄ™dÄ… siÄ™ odbywaÅ‚y. To bÄ™dzie też okazja do zagospodarowania caÅ‚ego terenu kompleksu kolejowego, które na terenie miasta jest terenem olbrzymim.

PeÅ‚niÄ…cy obowiÄ…zki prezesa PKP S.A. MirosÅ‚aw PawÅ‚owski stwierdziÅ‚, że na obecnÄ… chwilÄ™ mówi siÄ™ jedynie o uwolnieniu terenu zajmowanego dotychczas przez Muzeum Kolejnictwa pod inwestycjÄ™ i w przypadku zdeponowania części eksponatów, nie widzi w przyszÅ‚oÅ›ci problemu, by znalazÅ‚y siÄ™ one w Gnieźnie. Póki co jednak temat ten jest jednak odlegÅ‚Ä… perspektywÄ….

PropozycjÄ… przewodniczÄ…cego komisji, w tej sprawie powoÅ‚ano zespóÅ‚ ds. pracy nad caÅ‚oÅ›ciÄ… obiektów kolejowych w Polsce, który miaÅ‚by przedyskutować obecnÄ… politykÄ™, także muzealnÄ…. Na koÅ„cu posiedzenia, senator Robert GaweÅ‚ przekazaÅ‚, że przez lata aż do teraz z Polski wyprzedawany jest tabor, który stanowi dobro narodowe i dlatego sam jest za powoÅ‚aniem muzeum narodowego kolejnictwa, bez okreÅ›lania gdzie ono miaÅ‚oby siÄ™ znaleźć. StanisÅ‚aw Kogut jeszcze raz jednak zaznaczyÅ‚, że o tym co, gdzie i jak miaÅ‚oby powstać, zadecyduje powoÅ‚any do tego zespóÅ‚, a senatorowie majÄ… patrzeć na ogóÅ‚ potrzeb caÅ‚ego paÅ„stwa: - Nie możemy siÄ™ zawÄ™zić. JeÅ›li chodzi o narodowy charakter, to nie ma problemu w tym by takie muzeum narodowe powstaÅ‚o nawet i w Gnieźnie, tylko hal wachlarzowych w Polsce jest ze trzysta i dla mnie argumentem jest to, że Gniezno to 1050. rocznica Chrztu Polski. To jest koronny argument. Może przecież tu przyjechać Wolsztyn z panem Piotrem Florkiem i powiedzieć, że tam ma być narodowe muzeum. We WrocÅ‚awiu też sÄ… hale i tam dla kolejarzy to Å›wiÄ™te miejsce, bo tam byÅ‚a gÅ‚odówka w stanie wojennym. ZespóÅ‚ musi popatrzeć globalnie nad tÄ… kwestiÄ…. Jak przyznaÅ‚ przewodniczÄ…cy, powoÅ‚anie grupy, która ma przeanalizować sytuacjÄ™ zabytkowych obiektów kolejowych, już samo w sobie jest krokiem na przód. Dyskusja w sprawie muzeum kolejnictwa ma jeszcze powrócić na obrady komisji.

 

6 komentarzy