„Osada Lednicka” – już sama nazwa wskazuje, że możemy siÄ™ spodziewać czegoÅ› wiÄ™cej, niż sztampowego osiedla deweloperskiego. PoÅ‚ożona 10 minut jazdy od Gniezna, w Lednickim Parku Krajobrazowym, kusi otoczeniem lasów i jezior „Bieszczad KÅ‚eckich”. To prawdziwa ostoja przyrody – tak blisko nas!
Przyroda jest jednak tylko tÅ‚em tego, co naprawdÄ™ ciekawe. Inwestor postanowiÅ‚ bowiem nie budować domów spod deweloperskiej sztampy, ale wpisać siÄ™ w krajobraz z domem tradycyjnym, takim, którego sylwetka od setek lat byÅ‚a tego krajobrazu nieodÅ‚Ä…cznym elementem. Czy byÅ‚o to zadanie Å‚atwe?
- Sprawa z domem wielkopolskim nie jest tak oczywista, jak z podhalaÅ„skim czy mazurskim - mówi architekt Osady Lednickiej, Adam Mikulicz. - Jest to wynik historii naszego regionu, gdzie mieszaÅ‚y siÄ™ wpÅ‚ywy budownictwa polskiego, niemieckiego i holenderskiego z różnych epok. Budownictwo niemieckie, bamberskie, to miÄ™dzy innymi drewniana konstrukcja szachulcowa wypeÅ‚niana cegÅ‚Ä…, dwie kondygnacje i skoÅ›ny dach o maÅ‚ym kÄ…cie nachylenia i bogate zdobnictwo więźby dachowej. OlÄ™drzy także stosowali szachulec, ale sprowadzili też domy podcieniowe, które wciąż można oglÄ…dać w Pyzdrach, Rakoniewicach, czy Wielkopolskim Parku Etnograficznym. No i mamy tradycjÄ™ polskich chaÅ‚up chÅ‚opskich i dworków szlacheckich.
Czy istnieje zatem wspólny mianownik? Z pewnoÅ›ciÄ… nie ma jednego domu wielkopolskiego. Architekt twierdzi jednak, że sÄ… cechy wspólne wielkopolskiego budownictwa wiejskiego, które nieodparcie kojarzy nam siÄ™ z sielskoÅ›ciÄ…, spokojem i wypoczynkiem. To przede wszystkim charakterystyczna, dość przysadzista bryÅ‚a, z nisko schodzÄ…cym dachem.
- ZmorÄ… wspóÅ‚czesnego budownictwa sÄ… proporcje budynków - twierdzi Mikulicz. - W domach jednorodzinnych nagminnie podnosi siÄ™ dach przez podwyższenie tzw. Å›cianki kolankowej. Wynosi siÄ™ też ponad poziom gruntu posadzkÄ™ parteru. W efekcie bryÅ‚a domu traci swoje tradycyjne, piÄ™kne proporcje.
Osada Lednicka idzie na przekór tej modzie. BryÅ‚a domu jest lekko przysadzista, dach schodzi nisko, a jego poÅ‚ać ma imponujÄ…ce rozmiary. Dom sprawia wrażenie wroÅ›niÄ™tego w ziemiÄ™, stabilnego oparcia dla rodziny.
- W naszym projekcie staraliÅ›my siÄ™ zastosować rozwiÄ…zania, które tak bardzo lubili nasi dziadkowie, a dziÅ› poszÅ‚y nieco w zapomnienie - mówi architekt. - Najważniejsze z nich to ukrycie wejÅ›cia w podcieniu wnÄ™kowym, wzorowanym na domu ze wsi Stara ÅšwiÄ™ta. PodcieÅ„ oparty na drewnianych sÅ‚upach chroni mieszkaÅ„ców, goÅ›ci, a także same drzwi przed deszczem i sÅ‚oÅ„cem. Jest także zaproszeniem do odpoczynku w cieniu, jest znakiem goÅ›cinnoÅ›ci gospodarzy.
Inne elementy charakterystyczne, to koÅ„cówki krokwi przykryte skoÅ›nÄ… deskÄ… (to także nawiÄ…zanie do Starej ÅšwiÄ™tej), Å›ciana szczytowa poddasza wykoÅ„czona drewnem (część domów wiejskich miaÅ‚a murowany parter i drewniane poddasze), czy proste lukarny ze skoÅ›nymi dachami. Dom cieszy oko także drewnianymi okiennicami – tak rozpoznawalnym elementem wiejskich chaÅ‚up w niedalekim Wielkopolskim Parku Etnograficznym.
- Można powiedzieć, że domy w Osadzie Lednickiej to nowoczesność w tradycyjnej formie. Inwestycja odbywa siÄ™ w tak urokliwym krajobrazie, że musieliÅ›my wykazać szacunek dla tego miejsca. W czasie jednej z pierwszych wizyt tuż obok nas wzbiÅ‚a siÄ™ do lotu para bielików. Z domów otwiera siÄ™ widok na krystaliczne jezioro. Czy mogliÅ›my tam postawić kolejne, sztampowe osiedle? - pyta retorycznie autor projektu.
Odpowiedź na inne pytanie – czy rzeczywiÅ›cie Wielkopolanie bÄ™dÄ… chcieli zamieszkać w takich domach – poznamy wkrótce: wÅ‚aÅ›nie rozpoczęła siÄ™ budowa pierwszego etapu.
