Przez lata spoczywaÅ‚ daleko od wielkopolskiej ziemi, a sześć lat temu uroczyÅ›cie powróciÅ‚, by na zawsze spocząć wÅ›ród swoich żoÅ‚nierzy. 13 listopada minęła 70. rocznica Å›mierci PawÅ‚a Cymsa, którÄ… postanowiÅ‚o uczcić Towarzystwo PamiÄ™ci Powstania Wielkopolskiego, a także zaproszeni goÅ›cie z InowrocÅ‚awia i rodzina kapitana.
Skromne uroczystoÅ›ci rozpoczęły siÄ™ od mszy Å›wiÄ™tej, sprawowanej w koÅ›ciele na cmentarzu Å›w. Piotra. W trakcie nabożeÅ„stwa modlono siÄ™ w intencji dowódcy: - ZdezerterowaÅ‚ z pruskiej armii po powstaniu Polski. UdaÅ‚ siÄ™ w rodzinne strony, przystÄ…piÅ‚ do powstania, przyczyniajÄ…c siÄ™ do oswobodzenia nie tylko Gniezna, ale i pobliskich miast - Trzemeszna, Mogilna, Strzelna, InowrocÅ‚awia, Kruszwicy. To jest bohaterstwo, a sprawy prywatne odÅ‚ożyÅ‚ na bok, bo ojczyzna siÄ™ przypomniaÅ‚a - mówiÅ‚ ks. inf. Jan Kasprowicz.
Wnuk PawÅ‚a Cymsa, RafaÅ‚ Cyms przyznaÅ‚: - Jego życie byÅ‚o bardzo krótkie, bo gdy zmarÅ‚ miaÅ‚ zaledwie 55 lat, ale swoim życiorysem mógÅ‚by obdarować wielu ludzi, nawet ówczesnych oficerów - mówiÅ‚, dodajÄ…c iż mimo, że zmarÅ‚ on w 1949 roku w Bystrej niedaleko Bielska-BiaÅ‚ej, to jego "powrót" do Gniezna w 2013 roku byÅ‚ najlepszÄ… rzeczÄ…, jakÄ… można byÅ‚o zrobić dla niego po Å›mierci. To tu, na Akropolu Bohaterów, spoczÄ…Å‚ on pomiÄ™dzy żoÅ‚nierzami, z którymi walczyÅ‚.
Po nabożeÅ„stwie uczestnicy udali siÄ™ na grób dowódcy, gdzie z uwagi na padajÄ…cy deszcz, krótko pomodlono siÄ™ w intencji kapitana, skÅ‚adajÄ…c po tym kwiaty. - To, co zrobiÅ‚ PaweÅ‚ Cyms, nazwano później "wyprawÄ… Cymsa na Kujawy", gdyż zdobyÅ‚ szereg miast, sprzeniewierzajÄ…c siÄ™ Naczelnej Rady Ludowej, która chciaÅ‚a go podstawić pod sÄ…d za narażanie życia powstaÅ„ców. Niemniej, dziÄ™ki jego heroicznej postawie i tej determinacji, udaÅ‚o siÄ™ InowrocÅ‚aw zdobyć, co jest jego wielkÄ… zasÅ‚ugÄ… - mówiÅ‚ Robert GaweÅ‚ z Towarzystwa PamiÄ™ci Powstania Wielkopolskiego, podkreÅ›lajÄ…c dalsze zasÅ‚ugi PawÅ‚a Cymsa podczas wojny polsko-bolszewickiej i jego udziaÅ‚u w powstaniu Å›lÄ…skim.