28 grudnia 1918 roku, a wiÄ™c dzieÅ„ po tym, jak w Poznaniu wybuchÅ‚y powstaÅ„cze walki, mieszkaÅ„cy Gniezna przejÄ™li wÅ‚adzÄ™ w mieÅ›cie, zajmujÄ…c koszary, dworzec i najważniejsze urzÄ™dy. W Grodzie Lecha odzyskanie niepodlegÅ‚oÅ›ci odbyÅ‚o siÄ™ na szczęście bez krwawych walk, jednakże wielu gnieźnian przelaÅ‚o swojÄ… krew, walczÄ…c o utrzymanie granic Wielkopolski w różnych bitwach na kilku frontach powstania. To wÅ‚aÅ›nie im i wyzwoleÅ„czemu zrywowi poÅ›wiÄ™cone bÄ™dÄ… tegoroczne obchody z okazji przypadajÄ…cej setnej rocznicy.
- To dla nas, wielkopolan, gnieźnian, szczególna data. W tym dniu chcemy celebrować w sposób zarówno dostojny, poważny poprzez uroczystÄ… mszÄ™ Å›wiÄ™tÄ… w katedrze, a potem na cmentarzu Å›w. Piotra, gdzie chcemy ludziom, którzy oddali swoje życie za wolnÄ… ojczyznÄ™, oddać im cześć i pokÅ‚on - mówiÅ‚ prezydent Tomasz Budasz o pierwszych punktach uroczystoÅ›ci, zaplanowanych na 28 grudnia 2018 roku (peÅ‚en program poniżej).
Tego dnia otwarty zostanie także Dom PowstaÅ„ca Wielkopolskiego, który znajdować siÄ™ bÄ™dzie w Starym Ratuszu: - Celem jego powoÅ‚ania byÅ‚o przeniesienie pamiÄ…tek z sali tradycji istniejÄ…cej w Gimnazjum nr 2, jednak po naszym apelu wiele osób zgÅ‚osiÅ‚o siÄ™ do nas nie tylko z Gniezna, ale także i powiatu, by przekazać nam swoje pamiÄ…tki, za co im serdecznie dziÄ™kujemy i dziÄ™ki temu ekspozycja bÄ™dzie na pewno ciekawa - mówiÅ‚a Marta Pacak, zastÄ™pca dyrektora MOK. Na cel powoÅ‚ania Domu PowstaÅ„ca Wielkopolskiego MOK otrzymaÅ‚ dofinansowanie ze Å›rodków ministerialnych, który pozwoli na utworzenie wystawy staÅ‚ej, sali edukacyjnej, a także dziaÅ‚ania edukacyjne i popularyzatorskie dla dzieci, mÅ‚odzieży i osób dorosÅ‚ych. Dom PowstaÅ„ca otwarty bÄ™dzie 28 grudnia w godzinach od 12:00 do 19:00, ale także w kolejne dwa dni 29 i 30 grudnia w godzinach od 11:00 do 16:00.
NieodÅ‚Ä…cznym elementem obchodów rocznicowych w Gnieźnie jest także rekonstrukcja historyczna "Pruski zmierzch", która w tym roku przyjmie wyjÄ…tkowy charakter patriotycznego zrywu wspóÅ‚czesnych gnieźnian. Dlatego senator Robert GaweÅ‚ zaapelowaÅ‚ o zabranie ze sobÄ… flag polskich i powstaÅ„czych: - Zaczniemy na dawnej Friedrichstrasse, czyli na ul. Chrobrego przed dawnym domem BolesÅ‚awa Kasprowicza, w którym obecnie jest Hotel Pietrak i bÄ™dziemy siÄ™ poruszali w kierunku koszar. Po drodze bÄ™dzie pięć scen, które zostanÄ… rozegrane przez aktorów i rekonstruktorów, a caÅ‚ość zakoÅ„czy siÄ™ na placu dawnych koszar przy ul. Sobieskiego - mówiÅ‚, zaznaczajÄ…c iż w przygotowania angażuje siÄ™ mÅ‚odzież szkolna oraz rekonstruktorzy z GRH Garnizn Gniezno. Tego dnia odbÄ™dzie siÄ™ także pierwsze w historii posiedzenie sejmiku Powiatu GnieźnieÅ„skiego, na którym spotkajÄ… siÄ™ samorzÄ…dowcy wszystkich gmin leżących na jego terenie wraz z GminÄ… Powidz, która sto lat temu także przynależaÅ‚a administracyjne.
Wydarzenie wesprze finansowo Bank SpóÅ‚dzielczy w Gnieźnie: - My żyjemy, pracujemy tutaj i prowadzimy dziaÅ‚alność na terenie Gniezna i caÅ‚ego powiatu, dlatego rzeczÄ… normalnÄ… jest iż czujemy siÄ™ mocno usytuowani tutaj. Bank SpóÅ‚dzielczy już od 147 lat dziaÅ‚a na rzecz spoÅ‚ecznoÅ›ci lokalnej, a nie jest to dziaÅ‚alność tylko biznesowa, gdyż także wspieranie inicjatyw lokalnych, a przede wszystkim tym bardziej iż to jest zwiÄ…zane z historiÄ…, czujemy potrzebÄ™ uczestniczenia w tym - mówiÅ‚a Barbara Borowska, prezes ZarzÄ…du Banku SpóÅ‚dzielczego.
Program obchodów 28 grudnia 2018 roku:
12:00 Msza ÅšwiÄ™ta w intencji polegÅ‚ych uczestników Powstania Wielkopolskiego /katedra/
12:00 – 19:00 Zwiedzanie Domu PowstaÅ„ca Wielkopolskiego /Stary Ratusz, wejÅ›cie od ulicy Rzeźnickiej/
13:15 Przemarsz na cmentarz św. Piotra i Pawła ( po zakończonej Eucharystii w Bazylice Prymasowskiej)
13:45 UroczystoÅ›ci przy Akropolu Bohaterów na cmentarzu Å›w. Piotra i PawÅ‚a w Gnieźnie
16:30 Koncert: Między Pokoleniami /przed budynkiem Starego Ratusza/ organizator: Fundacja Przestrzeń
18:30 Rekonstrukcja historyczna „Pruski Zmierzch” /Stary Ratusz – Plac przy ZSP ul. Sobieskiego/ org.: GRH Garnizon Gniezno
20:00 Koncert „Melodie Wielkopolskie na kwartet Jazzowy” /Stary Ratusz/ (zaproszenia w MOK Gniezno od 18.12.2018)